آنفلوانزا همان سرماخوردگی شدید نیست
بیماری که امروزه آنفلوانزا نامیده می‌شود از هزاران سال پیش مایۀ رنج و عذاب انسان بوده است. در قرن چهارم قبل از میلاد، بقراط پزشک و فیلسوف یونانی، که امروزه از او به عنوان پدر علم طب یاد می‌شود، در مورد بیماری شبه‌آنفلوانزایی شرح داد که امروزه آن را سرفۀ پرینتوس می‌نامند. شیوع گستردۀ آنفلوانزا، که اپیدمی یا همه‌گیری نامیده می‌شود، هر ساله و معمولاً در فصل پاییز در جوامع انسانی بروز می‌کند و باعث مرگ ده‌ها هزار نفر می‌شود.
آنفلوانزا گاه و بیگاه در سراسر کرۀ زمین شایع می‌شود که آن را پاندمی یا همه‌گیری جهانی می‌خوانند و میلیون‌ها نفر را به کام مرگ می‌کشاند. مثلاً در پاندمی آنفلوانزا در سال‌های 1918 – 1919، تعداد تلفات طی چهار ماه به مراتب بیشتر از مرگ‌ومیر ناشی از پاندمی طاعون و مرگ سیاه در عرض چهار سال بود. آنفلوانزا بیش از تمام تلفات جنگ‌های سدۀ بیستم جان آمریکایی‌ها را گرفته است. امروزه آنفلوانزا هنوز هم تهدید به شمار می‌آید، زیرا در فصلِ شیوع بیماری، گونه‌ها یا سویه‌های جدیدی از ویروس به وجود می‌آیند. هر یک از سویه‌های جدید ویروس توانایی ایجاد پاندمی را دارند و مسئولان بهداشت و سلامت در سراسر دنیا از نزدیک مراقب بروز شیوع بیماری و همه‌گیری‌ها هستند.
آنفلوانزا فقط نوعی سرماخوردگی شدید نیست
مَدلین درکسلر در کتابش با عنوان عوامل محرمانه: تهدید بروز بیماری‌های عفونی تأکید می‌کند یکی از دلایلی که سبب خطرناک شدن آنفلوانزا می‌شود این است که مردم فکر می‌کنند آنفلوانزا همان سرماخوردگی شدید است. او می‌نویسد:
آنفلوانزا بیماری‌ای است که بسیاری از کارشناسان بهداشت عمومی از آن می‌ترسند، زیرا این تنها بیماری‌ای است که [به گفتۀ دانشمندان] باعث «فزونی مرگ‌ومیر» می‌شود. افزایش موارد ابتلای فصلی آنفلوانزا نه تنها باعث افزایش مرگ‌ومیر بر اثر خود بیماری و ذات‌الریۀ ناشی از آن می‌شود، بلکه باعث می‌شود موارد بیشتری از مرگ‌ومیر در مبتلایان به نارسایی‌های قلبی و بیماری‌های ریوی و عوارض بیماری قند [دیابت] نسبت به مواقعی که آنفلوانزا شایع نیست بروز کند... ویروس آنفلوانزا با تغییرات مداوم تمام تلاش‌های ما را برای محافظت از خودمان به وسیلۀ واکسیناسیون بی‌اثر می‌کند. ویروس آنفلوانزا را می‌توان زیرک‌ترین و هوشمندترین میکروارگانسیم [ریزجاندار] دانست.
آنفلوانزا با سایر بیماری‌های عفونی یا قابل انتقال متفاوت است، زیرا ویروس آن می‌تواند ساختار ژنتیکی‌اش را در چند هفته تغییر دهد. ویروس می‌تواند از سایر ویروس‌ها مواد ژنتیکی بگیرد و به ژن‌های خودش اضافه کند و به این ترتیب ویژگی‌های ویروس کاملاً تغییر می‌کند و یک گونۀ کاملاً جدید به وجود می‌آید. رابرت جی.وبستر، کارشناس ویروس‌شناسی که بیش از چهل سال در مورد ویروس آنفلوانزا تحقیق کرده است، آن را «دشمنی زیرک» می‌نامد. او می‌گوید: «همان زمان که گمان می‌برید می‌دانید ویروس چه خواهد کرد، ویروس تغییر می‌کند. این یکی از حیله‌گرترین عوامل عفونی بیماری‌زاست و حقه‌های متعددی [در چنته] دارد.»
جوامع انسانی و آنفلوانزا
هر ساله آنفلوانزا در جوامع انسانی تلفات و خسارات بسیاری به بار می‌آورد. طبق مستندات مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها در آتلانتای جورجیا، 5 تا 20 درصد جمعیت ایالات متحده هر ساله به آنفلوانزا مبتلا می‌شوند. سالانه بیش از دویست‌هزار نفر بر اثر عوارض آنفلوانزا در بیمارستان بستری می‌شوندو حدود سی‌وشش هزار نفر بر اثر آنفلوانزا جانشان را از دست می‌دهند. آنفلوانزا یکی از ده علت مرگ‌ومیر در ایالات متحده است.
طبق مستندات سازمان جهانی بهداشت، هر ساله تقریباً 5 تا 15 درصد جمعیت جهان دچار عفونت‌های دستگاه تنفسی از جمله آنفلوانزا می‌شوند. برآورد شده است که سالانه بین دویست‌وپنجاه تا پانصدهزار نفر در جهان بر اثر آنفلوانزا جانشان را از دست می‌دهند. اغلب موارد مرگ‌ومیر در سالخوردگان، کودکان و نوجوانان، زنان باردار، و افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن به خصوص بیماری‌های قلبی و ریوی رخ می‌دهد.
این بیماری در جوامع انسانی تأثیر بسزایی روی اقتصاد می‌گذارد. هر ساله آنفلوانزا در بخش تولید میلیون‌ها دلار خسارت به بار می‌آورد، زیرا کارگران و کارمندان به دلیل بیمار شدنِ خودشان یا مراقبت از فرد مبتلا در خانواده قادر به حضور در محل کار نیستند. همچنین دولت‌ها میلیاردها دلار صرف برنامه‌ریزی و آمادگی برای مقابله با اپیدمی‌ها [همه‌گیری‌ها] و پاندمی‌ها [همه‌گیری‌های جهانی] می‌کنند. آن‌ها واکسن‌ها را آماده و توزیع می‌کنند، به مردم آموزش می‌دهند، برنامه‌های آمادگی برای مقابله با پاندمی را تهیه و به‌روز می‌کنند، و از تحقیقات در زمینۀ ویروس آنفلوانزا حمایت می‌کنند. میلیاردها دلار دیگر هم در زمینۀ مراقبت‌های بهداشتی مربوط به آنفلوانزا هزینه می‌شود، از قبیل داروها و مراقبت از بیماران بستری در بیمارستان‌ها. هر ساله آنفلوانزا باعث تعطیلی مدارس، ازدحام در بیمارستان‌ها و مطب‌های پزشکان، و زمینگیر شدن خدمات حمل‌ونقل می‌شود و تعداد زیادی تلفات می‌دهد.
مقاومت در برابر آنفلوانزا
ویروس آنفلوانزا همواره در حال تغییر است و تقریباً هر سال به ویروس جدیدی تبدیل می‌شود. پیشی گرفتن از ویروس آنفلوانزا برای دانشمندان و دست‌اندرکاران بخش بهداشت و سلامت به مبارزه‌ای بی‌پایان تبدیل شده است. به منظور کنترل شیوع بیماری هر ساله برنامه‌های واکسیناسیون و آموزش عمومی در مقیاس گسترده صورت می‌گیرد و تلاش می‌شود به افراد دربارۀ محافظت از خودشان و خانواده‌شان در برابر بیماری اطلاعات کافی داده شود. هر ساله هزاران پژوهش دربارۀ این بیماری و راه‌های مقابله با آن در سراسر جهان انجام می‌شود.
بدلیل حفظ حقوق مولف، متن کامل کتاب در این سایت ارائه نمی‌شود.
بخش بعدی متن را می‌توانید در پاندمی های آنفلوانزا - قسمت اول مطالعه نمایید.
