کافه خوندنی

پارچه لایه‌ای شبکه‌ای انعطاف پذیر است که از نخ‌ها و الیاف طبیعی یا مصنوعی و یا ترکیبی به هم تنیده تشکیل شده‌اند، بسته به مواد تشکیل دهنده و نوع قرارگیری آنها در کنار هم با توجه به ضخامت الیاف و ظرافت بافت، نوع پارچه ها متفاوت هستند. پارچه ها توسط بافندگی، ریسندگی یا فشرده سازی الیاف تولید میشوند.

کشف الیاف کتان رنگ شده در غاری در جمهوری گرجستان متعلق به ۳۴۰۰ سال پیش از میلاد مسیح نشان از قدمت این محصول ساخت بشر در سالیان ماقبل تاریخ دارد که البته با شناخت تکنیک های ساخت مدرن و تفاوت احساس نیاز تغییرات بسیاری کرده ولی برای انواع اصلی منسوجات تفاوت بسیار کمی بین روشهای باستانی و مدرن وجود دارد.

پارچه های طبیعی:

پارچه ‌های طبیعی آن دسته از انواع پارچه هایی هستند که انسانها با بهره مندی از آنچه که طبیعت در اختیار آنها قرار داده و گاها با کمی خشونت و بی توجهی به ارزشهای موجود در حیات و موجودات هم زیست جهت بهره مندی خود از آن استفاده میکنند. از این دسته می‌توان به پوست حیوانات، پیله‌ی کرم ابریشم و دانه‌های گیاهان اشاره کرد. این نوع پارچه ها تنفس می‌کند و علاوه بر نرم و بادوام بودن حساسیت ایجاد نمی‌کنند. علی رغم تمام خشونتی که در تهیه پارچه‌ های طبیعی موجود است این گونه از پارچه ها را میتوان بهترین انتخاب برای همه ذکر کرد. این پارچه ها در اثر اشعه‌ی فرابنفش تغییر رنگ نمی‌دهند و به دلیل ذات طبیعی خود با بدن انسان سازگاری بسیاری دارند. خلاصه اینکه تمامی مشخصات یک پارچه خوب در اینگونه پارچه ها نهفته است.

پارچه های مصنوعی:

در مقابل آن با بهره گیری از فرایند ساخت مدرن، پارچه‌ های مصنوعی از الیافی ساخته می‌شوند که یا کاملا از مواد غیر ارگانیک و یا مواد ارگانیک مخلوط با مواد شیمیایی ریشه گرفته اند. پارچه ‌های مصنوعی باتوجه به هدفی که برای آن تولید می‌شوند ویژگی‌های متفاوت و فراوانی دارند. برخی سبک و فوق العاده ظریف هستند و برخی جاذب رطوبت بوده و به سرعت خشک می‌شوند. انواع اندکی از آنها بسیار لوکس و مشابه پارچه‌ های طبیعی دیگرند و برخی بسیار مقاوم و ضخیم می باشند.

پارچه های ترکیبی Synthetic:

بیشتر برای بهره مندی از مزایای پارچه های طبیعی و برخورداری از استحکام الیاف مصنوعی با ترکیب کردن درصد های مختلفی از این مواد تولید می شوند. البته همیشه ترکیب این الیاف در جهت ارتقای کیفی محصول نیست و گاها تنها دلیل آن کاهش قیمت تمام شده پارچه است.

پارچه ها به نام ها و اسم های گوناگونی شناخته می شوند که در اینجا سعی شده انواعی از پر استفاده ترین پارچه ها را با توضیحاتی مختصر و کاربردی معرفی کنیم.

پارچه ی پنبه‌ای Cotton

پارچه ای با حس خوب و آرام بخش که برای اکثریت، اطمینان خاطر از یک پارچه ایده آل را به همراه دارد. الیاف پنبه ای به شکل ‌هادی حرارتی عمل میکنند و حرارت بدن را به بیرون منتقل می نمایند، پس در نتیجه خنک هستند. گاها لباس های پنبه ای در بین عوام نخی هم نامیده می شوند.

پارچه ی ابریشمی Silk

پارچه های ابریشمی مستحکم ترین پارچه های دنیا هستند و به علت داشتن پروتئین، ‌هادی حرارت نبوده و آن را در خود نگه می‌دارند. غالبا از پارچه های ابریشمی برای ساخت لوازم منزل و لباس‌های لوکس و تزیینی استفاده می‌شود.

پارچه ی حریر

میتوان گفت پارچه ی ابریشمی نازک است.

پارچه ی کتان Leinen

پارچه ‌ای است که از الیاف ساقه‌ی کتان ساخته می‌شود. کتان گیاه علفی یکساله‌ و دارای برگ‌های سبز مات و ساقه‌ی متشکل از الیاف نرم و بلند است که از این الیاف نخ کتان به دست می‌آورند. پارچه ی کتان به عنوان پادشاه پارچه ها شناخته می‌شود. از کتان علاوه بر ساخت لباس در مبلمان منزل نیز استفاده میگردد.

پارچه ی کتان کش

همان پارچه‌ کتان است که با نخ کشی بافته می‌شود. نخ کشی عبارت است از ترتیب گذرانیدن نخ های تار از سوراخ های میلمیلک و رد دستگاه یا ماشین بافندگی تعداد کل میلمیلک های مورد نیاز برای عمل نخ کشی برابر با تعداد کل نخ های تار است.

پارچه ی جین Jeans

نوعی پارچه ی کتانی است با بافت راه راه و ضخیم که به پارچه دنیم نیز شناخته میشود. اگرچه امروزه گونه های مختلفی از پارچه جین موجود است ولی اصل این پارچه به دلیل استحکام و طول عمر زیاد برای لباس کار استفاده می شود. در ایران عوام گاها به این نوع پارچه “لی” هم میگویند که در اصل نام تجاری یک برند است.

پارچه ی گاباردین Gabardine

نوعی پارچه با بافت ریز از پنبه، پشم یا الیاف مصنوعی با نقوش برجسته تیغ ماهی، جناقی یا مخلوط راه راه اریب است که همواره از سمت راست به چپ یا پایین به بالا بافته می‌شود. این پارچه معتبر و مرغوب انگلیسی بیشتر برای کت و شلوار مردانه استفاده می شود.

پارچه ی کرباس Sackcloth

پارچه‌ای مقاوم از الیاف پنبه و یا لینن است که از آن برای ساخت چادر مسافرتی، کوله پشتی و غیره استفاده می‌شود.

کشمیر Cashmere

کرک کشمیر که به تنهایی کشمیر هم گفته می‌شود، نوعی از الیاف است که از موی گردن بز کشمیر و دیگر بزها به دست می‌آید. به بزهای کشمیر که موی خوبی داشتند، کاپراهیراکوس لانیگر می‌گفتند. بزهای کشمیر دو نوع کرک تولید می‌کنند که یکی، کرک‌های نرم و لطیف و دیگری موهای ضخیم و بلندتری هست که باید مو زدایی شوند. فرایند مو زدایی یک فرایند مکانیزه است که طی آن، موهای ضخیم از کرک‌های لطیف و مورد نظر جداسازی و آماده رنگ رزی و ریسندگی می‌شوند. کشمیر بافتی ظریف، محکم، سبک و لطیف دارد و پوشاک تهیه شده از آن دارای کیفیت بی‌نظیری هستند. کشمیر با الیاف نرم و لطیفش شناخته می‌شود که به صورت طبیعی پوششی سبک و بدون پرز را فراهم می‌آورد. این الیاف به سادگی در همه حالات مختلف قابل استفاده بوده و به شکل نخ‌های سبک یا سنگین تنیده می‌شوند. کشمیر رنگرزی نشده به رنگهای طبیعی سفید، خاکستری و قهوه ای‌های مختلف است. همچنین پشم آنگورا را نیز به اسم کشمیر می‌شناسند.

فوتر یا نمد Felt

نَمَد نوعی بافته سنّتی است که با پشم تولید می‌شود. در فرانسه به آن فوتر می‌گویند.
برای تهیه نمد (نمدمالی) عمل بافتن انجام نمی‌شود بلکه با ایجاد فشار و رطوبت و حرارت، موجب درهم‌رفتن الیاف پشمی می‌شوند. دو خاصیت جعد یابی و پوسته‌ای شدن پشم امکان تولید نمد را فراهم می‌کنند.
پشمی که برای تولید نمد به کار می‌رود پشم بهاره گوسفند با الیاف بلند است. از صابون و زرده تخم‌مرغ نیز می‌توان برای بهتر شدن کیفیت کار استفاده کرد. مقدار پشمی که برای هرمترمربع نمد لازم است با مقدار پشم لازم برای تولید قالی برابر است اما چون زمان تولید نمد بسیار کوتاه‌تر است (حدود یک روز) قیمت آن پایین است.

برزنت Tarpaulin

برزنت یک پارچه ی مستحکم، منعطف و ضدآب است که معمولا از پارچه‌هایی مانند کرباس و یا پلی استر با روکش یورتان و یا پلاستیک هایی مانند پلی اتیلین ساخته می‌شود.

پارچه ی دانتل  Dantel

نوعی پارچه توری که داری اشکال برجسته روی آن میباشد. اشکال برجسته ی روی دانتل شبیه پارچه گییپور است که همین باعث می شود بعضی به اشتباه دانتل را همان گیپور بدانند. دانتل قیمت بسیار بالایی دارد و به دلیل زیبایی و ظرافتش برای لباس عروس بسیار پرکاربرد است.

گیپور  Guipure

گیپور از بافت پنبه و ابریشم بدون هیچ زمینه ای و به صورت برجسته و ضخیم درست می شود.

پشمی Wool

به طور حتم بارز ترین و متداول ترین الیاف طبیعی استفاده شده در صنعت نساجی را می توان پشم نامید. با توجه به این که الیاف از چه حیوانی تهیه شده باشند، محصول به دست آمده منتسب به نام‌های مختلفی مانند مرینوس، لاما و کشمیر شناخته می‌شود. پارچه‌ های تهیه شده از پشم به دلیل ذخیره شدن هوا در بین الیاف، عایق حرارتی بوده و به علت خاصیت رطوبت پذیری و داشتن فضای خالی، عرق بدن را جذب و آن را به آرامی تبخیر می‌کنند.

چرم Leather

جنسی است که از دباغی پوست خام جانوران به‌دست می‌آید. چرم به دلیل داشتن ویژگی تنفس پذیری جایگاه مهمی را در بخش پوشاک به خود اختصاص داده است. دباغی فرایندی است که پوست فسادپذیر را به یک ماده ی طبیعی پایدار، دایمی و انعطاف‌پذیر برای کاربردهای گوناگون تبدیل می‌کند. پوست خام احشام در حالت طبیعی خود، قابل استفاده نیستند چون به مرور زمان پوسیده شده و با تغییرات دمایی دچار تغییر خواص می شوند، در سرما سخت و صلب و در گرما شل و نرم.

بامبو Bamboo

بامبو الیافی طبیعی است که به تازگی وارد صنعت نساجی شده و استفاده از آن در این صنعت روزبه‌روز در حال افزایش می‌باشد. بامبو انعطاف پذیر، نرم، دارای ظاهری براق و دوستدار محیط زیست است. الیاف بامبو می توانند نرمتر از الیاف ابریشم و پنبه باشند. از دیگر ویژگی های آن می توان به جذب بسیار سریع رطوبت و عرق بدن و در عین حال خاصیت بوزدایی آن اشاره کرد، علت این امر ساختار کانالی و سوراخ دار بودن لیف بامبو است. قابلیت تنفس پذیری و گرم نگه داشتن در محیطهای سرد از دیگر مزایای این نوع پارچه است. اما خصوصیات برجسته این محصول که باعث محبوبیت بسیار آن شده خواص آنتی باکتریال آن است. استفاده طولانی مدت از پارچه بامبو به دلیل اینکه ضد اشعه ماوراء بنفش است و در عین حال خاصیت ضد میکروبی آن حتی بعد از بارها شستشو باقی می ماند، موجب می گردد پوست بدن احساس راحتی داشته باشد. براساس نتایج بدست آمده خواص گذردهی بخار آب و اثر فتیله‌ای پارچه بامبو بسیار بیش از پنبه است.

سویا Soya

الیاف سویا از محصولات باقی مانده از دانه‌های سویا پس از استخراج روغن ساخته می‌شود. دانه‌ها را تغییر می‌دهند و فراوری می‌کنند (با استفاده از عوامل غیر سمی و آنزیم‌ها) و تبدیل به الیاف و سپس پارچه می‌کنند، پارچه ی سویا معمولا بسیار نرم و گرم است.

ویسکوز یا ریون Viscose or Rayon

الیاف ویسکوز بر خلاف تصور عمومی با اینکه به دست بشر تهیه می گردد، ولی متفاوت از الیافی چون نایلون و پلی استر که بر پایه ی مشتقات نفتی تولید می شوند هستند و همچون پنبه و لینن دارای ماهیت گیاهی(سلولزی) می باشند و در تقسیم بندی انواع پارچه در دسته ی الیاف طبیعی قرار می گیرند. سلولز از لینتر پنبه و یا خمیر چوب درختان مخروطی مانند سرو، کاج و مشابه آنها به دست می‌آید. تنها تفاوتی که در الیاف ویسکوز نسبت به پنبه و لینن وجود دارد، این است که این الیاف همچون کاغذ که در آن چوب درختان تبدیل به خمیر می شود و پس از آن طی یک فرایند محصول نهایی که همان کاغذ باشد تولید می گردد؛ ویسکوز نیز از الیاف کوتاه پنبه یا چوب به دقت بازیابی می گردد و با انجام یک سری عملیات شیمیایی در چندین مرحله، سلولز طبیعی به لیف ریون تبدیل می شود. از زمان اختراعش تا کنون برای پارچه‌ی پوششی استفاده شده است، هادی گرما است بنابراین حرارت بدن را حفظ می‌کند، از ابریشم طبیعی خنک تر است و می‌توان منسوجات بسیار نرم و لطیفی از آن تهیه کرد.

پارچه ی لیوسل Lyocell

لیوسل یک شکل از ریون است که شامل فیبرهای سلولوزی است که توسط خمیر کاغذ حل شده تولید می‌شود.

پارچه ی لینن Linen

لینن که گاها به اشتباه لنین هم خطاب میشود به پارچه‌ی کنفی هم معروف است و از پارچه های مناسب فصل تابستان محسوب می‌شود. مرغوب‌تربن نوع این پارچه از ۷۰ درصد پنبه، ۱۰ درصد پلی استر و ۲۰ درصد ویسکوز تهیه شده و بدترین نوع آن از ۵۰ درصد پنبه و ۵۰ درصد پلی استر، بدون ویسکوز است.

پارچه ی کنفی Hemp

کنف گیاهی بوته مانند و دارای ساقه های پوشیده از خار است، منشأ اصلی آن نواحی مختلف آفریقا بوده و از دانه آن روغن خوراکی استخراج و از الیاف آن محصولات مختلفی منجمله کاغذ گونی و چتائی و … تهیه می شود.

پارچه ی کرپ  Crepe

پارچه کرپ می تواند از جنس هایی چون ابریشم، پشم و یا پلی استر تهیه شده باشد. این پارچه با ظاهر توری شکل، معمولا دارای حالتی مجعد و پیچ خورده می باشد.

پارچه ی ساتن Satin

در حقیقت ساتن و مخمل روش بافت پارچه را مشخص می کنند. بافت ساتن دارای نخ های بسیار طویلی است که همگی رو به یک سمت دارند، این نخ های پود حدوداً ۴/۱ اینچ یا بیشتر روی سطح قرار می گیرند و سپس در پارچه فرو می روند، این روش باعث می شود تا پارچه بافتی ابریشمی شکل و نرم پیدا کند.

پارچه ی مخمل Velvet

پارچه‌ای نخی یا ابریشمی که یک روی آن صاف و روی دیگر دارای پرزهای لطیف و نزدیک به هم و به یک سو خوابیده است.

پارچه ی ماهوت Broadcloth

پارچه ی ضخیم تمام پشم، نرم، کمی براق، با سطح پرز دار است. معمولا از ماهوت در بافت پرده و لباس استفاده می شود. در قدیم نوعی کلاه با رویه ی ماهوت دوخته می شد که به همین اسم(کلاه ماهوتی) خوانده می شد.

پارچه های ژاکارد Jacquard

همه پارچه‌هایی که طرح آنها در روند بافت پارچه شکل گرفته و نقوش به صورت بافته در تارو پود پارچه به وجود آمده اند.

پارچه ی پلی آمید Polyamide

شامل انواع نخ های نایلونی با استحکام بالا در مواردی مثل تقویت تایر خودرو و هواپیما مورد استفاده قرار می گیرند. این الیاف دارای مقاومت عالی در مقابل سایش می باشند. الیاف نایلونی با توجه به استحکام بالا و سختی برای تولید طناب کمربند ایمنی چتر نجات، نخ و تور ماهیگیری مورد استفاده قرار می‌گیرند.

پارچه ی نایلون Nylon

نایلون استحکام خوبی در برابر سایش و کشش دارد، به همین دلیل موارد استعمال زیادی از جمله جورابهای نایلونی را شامل می شود، که به علت قابلیت کششی زیاد در قسمت زانو و مفاصل کیسه ای نمی شود، فورا خشک می‌شوند، زیرا رطوبت کمی به خود جذب می‌کنند. از نخ فیلامنت برای تهیه جوراب ساق بلند، آستری، مایوی شنا، لباس ورزشی، پارچه دانتل، بارانی، پوشاک پلیسه دار، پارچه‌های کشباف استفاده می‌شود.

پارچه ی پلی استر Polyesters

مقاومت فوق العاده ای در برابر چروک شدن دارد، حتی زمانی که خیس می‌شود. اگر پلی استر با الیاف طبیعی مخلوط شود، در تهیه منسوجات سبک وزن مانند پارچه‌های پرده ای، ساتن، پیراهن و بلیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. به علت خاصیت اتوپذیری زیاد در تهیه پارچه‌های پلیسه زنانه و پر استفاده مصرف می‌شود.

پارچه های پلی یورتان Polyurethane

پلی یورتان یک پلیمر متشکل از زنجیره ای از واحد های آلی پیوند شده با لینک های کاربامات (یورتان) است. محصولات پلی یورتان کاربردهای بسیاری دارد و سه چهارم مصارف جهانی از محصولات پلی یورتان به شکل فوم است.

لاکرا Lycra

اسپندکس، لاکرا یا الاستین یک پارچه‌ی مصنوعی است که به خاصیت کشسانی فوق العاده اش شناخته می‌شود که از پلاستیک طبیعی محکمتر و بادوام‌تر است. از این پارچه در مواردی استفاده می‌شود که کشسانی، به خصوص برای راحتی مد نظر است. مانند کاربرد آن در لباس‌های ورزشی، می توان گفت پارچه ای لوکس و گران قیمت است، در جهت عرضی کش می آید و به همین دلیل پارچه هایی که درصدی لاکرا دارند نه تنها دوام بیشتری دارند بلکه در حفظ ظاهر هم پیشتاز هستند، یعنی به اصطلاح زانو نمی اندازند و از فرم خارج نمی شوند.

پارچه بنگالین Bengaline

پارچه‌ای آجدار که از ابریشم، پشم و یا الیاف مصنوعی بافته می‌شود. بنگالین به نوع بافت پارچه اشاره دارد. نام بنگالین هم از بنگال گرفته شده که این پارچه برای اولین بار از آنجا به فرانسه وارد شد.

پارچه ی لمه

پارچه ای رنگارنگ و براق که از الیاف رنگی یا نخ‌های براق بافته شده است.

پارچه ی پولیش

پارچه‌هایی که پوشش مویی ضخیمی دارند و رنگ و اندازه آن شبیه خز واقعی است که به پولیش معروف است و نخ آن مصنوعی است.