کارلوس گوسن مدیرعاملی هر دو شرکت را بر عهده دارد و توانسته که این دو خودروساز را به سود خوبی برساند. نیسان خودروهای خود را تحت برندهای اینفینیتی، داتسون و خود نیسان به فروش میرساند. بازوی تیونینگ این شرکت هم نیسمو NISMO نام دارد. نیسان پس از تویوتا، جنرال موتورز، فولکسواگن، گروه هیوندای و فورد ششمین خودروساز بزرگ دنیا است. البته با احتساب شراکت با رنو مقام این خودروساز به چهارم میرسد. در کشورهای چین، روسیه و مکزیک، نیسان حرف اول و آخر را در بین شرکتهای ژاپنی میزند. با این مقدمهی نسبتاً کوتاه به سراغ بررسی تاریخچهی یکی از قدیمیترین و محبوبترین خودروهای این شرکت میرویم. بله این بار میخواهیم تاریخچهی پاترول را مرور کنیم.
در زمان معرفی در کشورمان پاترول با استقبال خوبی مواجه شد و یکی از شاسی بلندهای واقعی بازار بود که میتوانست تواناییهای خود را به رخ همگان بکشاند. باگذشت زمان و افزایش بهای سوخت، به دلیل مصرف سوخت زیاد از محبوبیت این خودرو کاسته شد اما بار دیگر در این روزها میبینیم که با افزایش تب آفرود میان جوانان بازهم پاترول به جمع علاقهمندان بازگشته است.
نیسان پاترول دستهای از خودروهای چهارچرخ متحرک است که از سال 1951 توسط نیسان تولید میشود. نیسان پاترول عموماً بهعنوان یک خودروی سفت و خشن و کاربردی در کشورهایی مثل استرالیا، نیوزلند، ژاپن و مناطقی مثل خاورمیانه، آمریکای لاتین، آفریقا، اروپا و کارائیب شناخته میشود. پاترول مستقیماً با تویوتا لندکروز رقابت میکند. در ایالاتمتحده و کانادا، این خودرو حضور ندارد و بهجای آن در سگمنت شاسی بلندهای لوکس برند اینفینیتی خودنمایی میکند.
پاترول در دو نسخهی سه درب بافاصلهی بین محورهای کوتاه (SWB) و پنجدرب بافاصلهی بین محورهای زیاد (LWB) در دسترس بوده است. نسخهی LWB علاوه بر نسخهی واگن، در گونههای utility و Cab نیز قابل سفارش بوده است. بین سالهای 1988 تا 1994، فورد استرالیا پاترول را با نام فورد ماوریک Maverick عرضه نمود. ماوریک و پاترول هر دو در یکزمان عرضه میشدند. همچنین در برخی کشورهای اروپایی، پاترول به مدت کوتاهی با نام ابرو پاترول Ebro Patrol عرضه شد. تا سال 1980 در ژاپن پاترول را به اسم نیسان سافاری میشناختند. پاترول در استرالیا، آمریکای جنوبی و مرکزی، آفریقای جنوبی، بخشهایی از جنوب آسیا و غرب اروپا و همچنین ایران و خاورمیانه در دسترس است. همانطور که گفته شد پاترول در آمریکای شمالی عرضه نشده و بهجای آن نیسان آرمادا Armada بخش شاسی بلندهای فول سایز را پر میکند. در سال 2010، این خودرو با نام اینفینیتی QX56 در آمریکا عرضه شد که از پلت فرم مشترک با نیسان آرمادای تولیدشده بین سالهای 2004 تا 2010 سود میبرد.
از پلت فرم Y61 هنوز هم بهعنوان خودروی نظامی در کشورهای آسیایی و خاورمیانه استفاده میشود و نسخههای مختلف پاترول بهطور گسترده توسط آژانسهای سازمان ملل مورداستفاده قرار میگیرند. مدلهای Y61 در کنار مدل Y62 کنونی تولید میشوند. نسلهای چهارم و پنجم پاترول وسیلههای اصلی حملونقل ارتش ایرلند هستند.
نسل اول (سری 4W60- 1951 تا 1960)
در سپتامبر سال 1951 4w60 معرفی شد و مختص نمایندگیهای ژاپن بود. (نمایندگیهای نیسان ژاپن Nissan Store خوانده میشدند. بعدها در سال 1966 نام این نمایندگیها به Nissan Bluebird Store تغییر یافت.)
استایل کلی این خودرو شبیه جیپ ویلیز بود. 4w60 از پیشرانهی NAK نیسان با 75 اسب بخار قدرت استفاده میکرد. آن پیشرانه از اتوبوس 290 نیسان گرفتهشده بود. این خودرو از سیستم چهارچرخ متحرک پارهوقت و گیربکس چهار سرعته دستی استفاده میکرد. جلوپنجره نشان استیل نیسان را نشان میدهد. مدل 4w70 واگن هم در دسترس بود. در اوت سال 1955 4w61 جایگزین 4w60 شد.
تفاوتهای 4w61 با 4w60 به مواردی همچون جلوپنجره (با همان میلههای کرومی)، شیشهی جلوی یکتکه، نوارهای کرومی در کاپوت و صندلیهای نابرابر (طرف سرنشین عریضتر از راننده بود) خلاصه میشد. اما تغییر بزرگ دیگر پیشرانه بود. 4w61 از پیشرانهی NB جدید نیسان با 3.7 لیتر حجم تغذیه میکرد. قدرت تولیدی 92 اسب بخار بود و بعدها با آمدن پیشرانهی 4 لیتری NC نیسان قدرت پیشرانه به 105 اسب بخار افزایش یافت. نشان جلوپنجره کرومی و قرمزرنگ بود و “NISSAN” را نشان میداد. در اکتبر سال 1958 نیز به تولید این مدل خاتمه داده شد و 4w65 پا به میدان نهاد.
4w65 هم شبیه مدل 4w61 بود اما مواردی همچون جلوپنجره و گلگیرهای جلو و کاپوت بازطراحی شده بودند. نشان نیسان بر روی جلوپنجره بود و نوشتهی پاترول نیز به کنارههای کاپوت اضافه شده بود. یک واگن 8 سرنشینه هم با نام WG4W65 در دسترس بود. مدل 4w66 که عمر کوتاهی داشت در دسامبر 1959 معرفی شد. تنها تغییر این بود که منبع قدرت این خودرو پیشرانهی 4 لیتری P نیسان با 125 اسب بخار قدرت بود. تولید این مدل در ژوئن سال 1960 متوقف شد.
سری 4w70
این مدل در سال 1950 و بر پایهی دوج M37 معرفی شد. 4w70 از شاسی M37 استفاده میکرد اما پیشرانه و سیستم انتقال قدرت متعلق به مدل 4w60 بود. جلوپنجره باریکتر شده بود و گلگیرهای جلو هم تغییر کرده بودند. مدل 4w72 در سال 1955 و با تغییراتی در کاپوت، جلوپنجره و چراغهای جلو معرفی شد. به لطف استفاده از پیشرانهی NC نیسان قدرت به 105 اسب بخار افزایشیافته بود. مدل 4w73 هم با اصلاحات دوباره در کاپوت، گلگیرها و جلوپنجره به بازار آمد. این مدل از پیشرانهی P نیسان بهره میبرد و قدرت آن به 145 اسب بخار افزایشیافته بود.4w73 در سال 1959 معرفی شد.
نسل دوم (سری 60- 1959 تا 1980)
نیسان پاترول 60 و G60 با سقف نرم خود در سال 1960 در استرالیا فروخته شدند. مدلهای فرمان چپ L60/GL60 در خارج از استرالیا فروخته میشدند. نیسان استرالیا ادعا میکند که سری 60 پاترول اولین خودرویی بوده که طول کویر سیمپسون را طی کرده است.
خریداران آمریکایی تنها در خلال سالهای 1962 تا 1969 توانستند به پاترول دست یابند. در آن سالها پاترولها از طریق نمایندگیهای داتسون فروخته میشدند و تنها زمانی بود که پاترول خود را در ایالاتمتحده میدید. نسخهی H60 بافاصلهی زیادتر بین محورها هم در دسترس بود. نیسان پاترول سری 60 4WD در نسخههایی بافاصلهی بین محورهای کوتاه، متوسط و بلند ساخته شد. این خودرو دارای گیربکس دستی 3 سرعته و بعدها 4 سرعته بود. پیشرانه از سری P بود و با 6 سیلندر 3956 سیسی حجم داشت. با داشتن دو درب در جلو و یک درب در عقب و چهار صندلی (راننده و سرنشین در جلو، دو صندلی نیمکت مانند در عقب)، نسخهی H60 بافاصلهی طولانی بین محورها میتوانست 8 سرنشین را حمل کند.
در سال 1963، مدلهای KG60 (و KGL60) با سقف سخت معرفی شدند. استایل خودروها شبیه تویوتا لند کروز شده بودند.
جونگا Jonga
در سال 1960 ارتش هند علاقهی خود به دو خودروی نیسان را ابراز کرد: یکی نیسان پاترول P60 و دیگری 4w73. اولین خودروهای تولیدی در سال 1969 و در کارخانهی جبل پور Jabalpur تکمیل شدند. خودرو جونگا نام گرفت که مخفف Jabalpur Ordinance aNd Guncarriage Assembly بود. این خودرو در کنار 4w73 و در همان کارخانه ساخته میشد. کارخانهی جبل پور در سال 1965 سه نوع خودروی غیرجنگی برای ارتش هند تولید میکرد: کامیون 3 تنی مان آلمان،4w73 و نیسان پاترول.
جالبتوجه اینکه هر دو خودروی نیسان از یک پیشرانه و قطعات مشابه فراوان بهره میبردند.
در سال 1996 جونگا در تعداد کم به مشتریان عادی و با پیشرانهی دیزل هینو فروخته شد اما به علت قیمت غیررقابتی و ظاهر غیر جذاب، استقبال از این مدل کم بود. در کل کمتر از 200 دستگاه فروخته شد.
جونگا تا اواخر دههی 90 روی خط تولید بود و بعدازآن با جیپهای ماهیندرا و ماهیندرای MM550 جایگزین شد.
نسل سوم (1980 تا 1989)
سری 160 (MQ/MK)، 1980 تا 1989
سری 160 در سال 1980 و بهمنظور جایگزینی سری 60 در استرالیا معرفی شد. در ایران نیز این مدل از سال 1984 تا 1989 توسط شرکت پارسخودرو تولید شد. در استرالیا این خودرو رسماً با اسم MQ پاترول شناخته میشد. پیشرانههای در دسترس عبارت بودند از L28،P40 و SD33. همهی مدلها با گیربکس 4 سرعته دستی در دسترس بودند اگرچه که گیربکس سه سرعته اتوماتیک در مدلهای بافاصلهی بین محورهای طولانی و پیشرانهی L28 بهعنوان آپشن وجود داشت. همهی مدلهای سری 160 پاترول گیربکس کمکی 2 سرعته با نسبت 1 به 1 برای دندهسنگین و سبک داشتند. مدلهای SD33 دارای سیستم برق 24 ولت بودند. تریم های متنوعی هم در نظر گرفته شده بود و خریدار میتوانست کفپوشهای وینیل و تریم داخلی آبی یا قهوهای را سفارش دهد. در مدلهای دولوکس کولر و فرمان هیدرولیک هم دیده میشد.
دیفرانسیل جلوی همهی مدلها C200 بود. در استرالیا دیفرانسیل عقب استاندارد H233 بود. برخی نسخهها دیفرانسیل لغزش محدود (LSD) داشتند. دیفرانسیل عقب مدل هوی دیوتی در برخی پیکاپ ها و واگنهای با پیشرانهی P40 استفاده شد. در بازارهای اروپایی که آفرود طاقتفرسای کمتری مورد انتظار بود، دیفرانسیل عقب سبک C200 در برخی مدلها بکار رفت.
در سال 1983 مدل MQ بهروز شد. مدلهای جدید عموماً بهعنوان MK پاترول شناخته میشدند. هرچند که این نام در ادبیات نیسان و دفترچههای تعمیرات به چشم نمیخورد. آپدیتها شامل چراغهای جلو و عقب مستطیل شکل و سیستم تعلیق جلوی بهینهشده بود. گیربکس 4 سرعته اصلاح شده بود و دندهی پنجم به اکثر مدلها اضافهشده بود. نسخهی سقف بلند (Super Roof) واگن هم همان زمان ارائه شد، زمانی که اولین بار پیشرانهی توربودیزل SD33T قابل سفارش بود. با این پیشرانه پاترول میتوانست بهسرعت 145 کیلومتر بر ساعت برسد.
پیشرانهی دیزل تنفس طبیعی SD33 هم در این زمان بهروز شد. اصلاحات دربردارندهی استفاده از سه رینگ پیستون بهجای پنجتا و چند تغییر فنی دیگر بود. در استرالیا و برخی نقاط دیگر پاترولهای استفادهکننده از پیشرانهی SD33 به سیستم برقی 12 ولت مجهز شدند. بهمنظور هماهنگی باقدرت اضافی پیشرانهی توربودیزل، این مدلها به کلاچ و خنککنندهی روغن بزرگتر مجهز شدند.
این سری از پاترولها، آخرینمدلها با برند داتسون بودند. در سال 1984 برند داتسون به خاطرهها پیوست.
سری 260- 1986 تا 2002
سری 206 نسخهی ساخت اسپانیای (با چراغهای مستطیلی) سری 160 بود که در اروپا فروخته میشد و در انواع SWB/LWB و با پیشرانههای L28،SD33 و RD28T در دسترس بود. نسخههای دارای پیشرانهی SD، حداقل در بازار انگلستان سیستم برق 24 ولت داشتند. بعدها پاترول 260 فیس لیفتی را تجربه کرد که شامل جلوپنجرهی مشابه سری Y60 بود. سریهای ساخت اسپانیا تا سال 1994 صادر شدند اما ساخت آنها برای مصارف داخلی تا سال 2002 ادامه یافت.
بخش بعدی متن را میتوانید در تاریخچه یک خودروی محبوب: نیسان پاترول (قسمت آخر) مطالعه نمایید.