اقدامات ایمنی قبل از وقوع کولاک و یخبندان:
- هنگام سفر در زمستان و احتمال قرار گرفتن در شرایط جوی نامناسب به جای پوشیدن لباس سنگین، چند دست لباس مناسب، راحت، سبک و گرم بپوشید.
- وسیله‌نقلیه را برای قرار‌گرفتن در شرایط نامساعد جوی، به خوبی بررسی کنید. روغن‌گیری، تعویض فیلتر هوا و سوخت، روشن بودن بخاری، صحت عملکرد لوله‌های اگزوز، سلامت ترمزها و دنده‌ها مواردی است که حتما باید در نظر داشته باشید.
- در شرایط نامساعد جوی در صورت ضرورت به رانندگی، برنامه‌ی سفر را حتماً با دیگران در میان بگذارید، برای حفظ ایمنی خود در جاده اصلی رانندگی کنید و از مسیر میان‌برها استفاده نکنید.
- در شرایط یخبندان ضمن خودداری از گردش و انحراف ناگهانی، با سرعت مطمئنه حرکت کنید. توجه داشته باشید حتی در صورت پاشیده شدن نمک و شن بر روی جاده، سطح راه ممکن است لغزنده باشد.
- هنگام سفر در زمستان، به دلیل بارش و یخ‌زدگی و لغزندگی جاده‌‌ها لوازم و ابزار اضطراری مانند؛ زنجیر چرخ به همراه داشته باشید و حتماً در شرایط نامساعد جوی از آن استفاده کنید.
- تجهیزات کمکی مثل؛ نمک، زنجیر چرخ و پارو یا بیلچه (برای آب‌کردن‌یخ جاده، سهولت در رفت و آمد و کنار زدن برف) را به تجهیزات زمان اضطراری وسیله نقلیه خود اضافه کنید.
- سوخت مورد‌نیاز خودرو برای سفر را به اندازه کافی تأمین کنید، قطع سوخت در شرایط اضطراری و عدم دسترسی آسان به سوخت مناسب، باعث مشکلاتی برای شما خواهد شد.
- حتما در رادیاتور خودروی خود ضد یخ بریزید.
- حرکت وسایل نقلیه با لاستیک های یخ شکن باعث صدمه زدن به خط کشی و آسفالت خیابان ها می شود. لذا ضروری است که به محض تغییر در وضعیت فیزیکی خیابان ها نسبت به تعویض لاستیک های یخ شکن اقدام نمایید.
- در صورت توقف ناگهانی در جاده و شرایط بحرانی کولاک هوا با پلیس راه و ندای امداد (112و 110) تماس بگیرید و شرایط و موقعیت دقیق خود را گزارش دهید.
- برای حفظ ایمنی در شرایط نامطلوب و بارش شدید از خودرو خارج نشوید و پیاده در برف به راه نیفتید.
- هنگام بارش برف، تشخیص فاصله‌ها واقعی نیستند، و یک‌فاصله از دید ما نزدیک، اما در عمل یک پیاده‌روی طولانی در برف‌‌‌عمیق است، با درایت و دقت بهترین کار را انجام دهید.
- اگر در راه ماندید و ناچار به ماندن در خودرو هستید، برای این که گرم بمانید بخاری و موتور خودرو را هر یک ساعت، حدود ده دقیقه روشن کنید.
- اگر شرایط جوی نامطلوب و ماندن در بین‌راه خطرساز است، خودرو خود را رها کرده و پیاده به راه بیفتید، البته به شرطی که کولاک و بوران از شما عبور کرده باشد.
- هنگام مسافرت به مناطق سردسیر و كوهستانی برای غافلگیر نشدن در برف و سرما می توانید از قبل چند آجر بهمنی را در نفت مدتی قرار داده و آنها را در فویل نگه دارید چنان چه در مكانی نیاز به حرارت داشته باشید هر كدام حداقل دو ساعت خواهند سوخت.
- در صورت نداشتن چراغ روشنایی می توان از مخلوط تعدادی قند و خاكستر به عنوان شمع روشنایی استفاده کرد.
- برای یخ نزدن شیشه اتومبیل از چسباندن یك تكه مقوا یا روزنامه استفاده شود در صورت یخ زدگی شیشه نباید از برف پاك كن كه احتمالاً لاستیك شیشه شور نیز یخ زده استفاده كرد.
با سرمازدگی چه کنیم؟
- در دماهای پایین، یخبندان، برف و کولاک، انتهای اندام‌های بدن مانند نوک انگشتان به دلیل دمای پایین یخ می‌زند که در موارد شدید میتواند باعث از بین‌رفتن دائمی حس و در نهایت منجر به مرگ‌بافت و از بین‌رفتن آن اندام شود. کرخت‌شدن و رنگپریدگی در قسمت انتهایی انگشت‌ها، شصت‌پا، نرمه‌گوش و نوک‌بینی و علایم افت‌شدید دمای بدن و لرزش غیر‌قابل کنترل اعضاء، عدم انسجام فکری و رفتاری، بریده بریده‌حرف‌زدن، کسالت و خستگی از علایم سرمازدگی است.
- مصدوم سرمازده را به مکان گرم انتقال دهید، لباس‌های خیس را از تنش بیرون آورید، به او پتو بپوشانید، اگر هوشیار است نوشیدنی‌های گرم و بدون کافئین به وی بخورانید، فوراً به وی کمک‌های پزشکی ارائه دهید.
- از مهم‌ترین علایم سرمازدگی؛ احساس گزگز، سوزش یا درد، سردی‌پوست، رنگپریدگی و بی‌حسی، پوست‌‌براق و تغییر رنگ دادن پوست به رنگ سفید و سپس لکه‌لکه و در نهایت آبی و تیره شدن (به دلیل نرسیدن خون) آن می‌باشد.
- هنگام بهبودی در سرمازدگی پوست قرمز، گرم، دردناک و تاول‌دار میگردد و در صورت از بین رفتن بافت، پوست سیاه می‌شود.
اقدامات اولیه در سرمازدگی
- ابتدا مصدوم را به یک مکان گرم منتقل کنید، دستکش، حلقه و زیورآلات و لباس‌های تنگ مصدوم را به سرعت بیرون آورید.
- عضو سرمازده را زیر بغل خود مصدوم قرار دهید یا بین دست‌های خود بگیرید تا گرم شود.
- به هیچ وجه عضو سرمازده را مالش ندهید (خطر آسیب بیشتر به عضو)
- برای بهبودی سریع، عضو را به سرعت گرم نکنید و آن را روی منبع حرارتی قرار ندهید.
- آب گرم با دمای 40 درجه سانتیگراد فراهم نموده، اندام را در آن بگذارید سپس آن را خشک کرده، بانداژ کنید. (لای انگشت‌ها گاز استریل بگذارید)
- اندام آسیب دیده را بالا نگه‌‌دارید تا تورم آن کم‌شود، برای کاهش درد به مصدوم هوشیار مسکن بدهید.
- مصدوم را به سرعت به مرکز درمانی انتقال دهید.
اقدامات ضروری برای مصدوم‌دچار‌سرمازدگی
- به سرعت لباس‌های خیس را از تن مصدوم بیرون آورید، لباس گرم و خشک به وی بپوشانید.
- اگر فرد جوان است با آب 40 درجه سانتیگراد دوش بگیرد، اما در افراد مسن توصیه نمی‌شود چون گرمای ناگهانی، جریان خون پوست را زیاد کرده ولی خون‌رسانی به مغز و قلب فرد کُند میگردد.
- مصدوم را در رختخواب یا جای گرم بخوابانید و به او مایعات‌گرم، سوپ یا غذاهای پرانرژی مانند شکلات بدهید تا گرم شود.
- مصدوم را در تماس مستقیم با منبع‌گرمایی قرار ندهید چون این حرارت میتواند باعث سوختگی اندام وی شود.
- اگر در کوهستان هستید، مصدوم را درون کیسه‌خواب قرار‌دهید یا در صورت امکان بدن مصدوم را با بدن خود گرم‌کنید، او را کاملاً بپوشانید و به داخل پناهگاه انتقال دهید.
- فرد را به آرامی جا به‌جا کنید، چون ممکن است در موارد شدید، انجام یک حرکت موجب ایست قلبی وی شود.
