استان ایلام از استانهای غربی کشور و مرکز آن شهرستان ایلام است. ایلام بعد از شهرهای کرمانشاه و سنندج سومین شهر بزرگ کردنشین کشور محسوب می شود. این استان به خاط سرسبز بودن و نماهای فوق العاده زیبا لقب عروس زاگرس را به دوش می کشد. ایلام به دلیل قرار گرفتن بین کوه ها از آب و هوای معتدل تری نسبت به بقیه نقاط برخوردار است.
کلید واژه های جاذبه های گردشگری
ایلام: پارک جنگلی چغا سبز- کوه مانشت- کوه قلاقیران- اکوه سرخ خانی- تپه خرگوشان- آبشار گچان- رود خانه گدار خوش- تنگه ارغوان- غار چهل ستون- غار کنا تاریکه، موزه مردم شناسی- موزه میراث فرهنگی- موزه تاریخی طبیعی- کاخ فلاحتی (کاخ کشاورزی)- کتیبه تخت خان- نقش برجسته گل گل ملک شاهی- قلعه توت- قلعه قیران- قلعه والی- ایلام- آبدانان: دریاچه دو قلو سیاه گاو پشت قلعه (دژپشت قلا)- امام زاده سید صلاح الدین محمد- ایوان- طاق شیرین و فرهاد- غار طلسم خان- آتشکده سیاهگل- دره شهر- تنگه بهرام چوبین- شهر تاریخی سیمره(ماداکتو) قلعه پور اشرف- قلعه میر غلام هاشمی- آتشکده چهار طاقی- غار بره زرد- دهلران: چشمه آبگرم
منطقه حفاظت شده کبیر کوه
منطقه حفاظت شده کبیر کوه با وسعی در حدود 1665 هکتار در استان ایلام واقع شده است. حیات وحش این منطقه عبارتند از کل و بز، خرس و پلنگ و در زیستگاه های جنوبی و نواحی دشتی و تپه ماهورها حیواناتی نظیر قوچ، میش و آهو نیز زیست می کنند.
شهر باستانی سیمره
سیمره (ماداکتو) شهری باستانی در ضلع غربی و جنوب غربی دره شهر و ماداکتو نام پیشین سیمره بوده است. این شهر تاریخی مربوط به اواخر دوره ساسانی و در سال 1310 شمسی به شماره 6 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
دره شهر به دلیل فراوانی و تنوع قلعه های تاریخی در محدوده شهرستان به شهر قلعه های ایران شهرت دارد. دره شهر همچنین به لحاظ زمین شناسی بزرگترین ژئوپارک دنیا محسوب می شود.
به نظر می رسد این شهر در سال 334 هجری قمری تخریب و خالی از سکنه شد. در این شهر گچبری های منحصر به فردی به دست آمد که در نوع خود بی نظیر هستند.
دره سیمره از دیر باز به لحاظ ویژگیهای طبیعی، اجتماعی و اقتصادی و موقعیت خاص خود همواره مورد توجه بوده است. شهر سیمره و پل گاو میشان بزرگترین پل تاریخی غرب کشور در شهرستان دره شهر نامزد ثبت در فهرست آثار جهانی هستند. همچنین ثبت جهانی تپه های پیش از تاریخ دشت دهلران نیز در این فهرست قرار دارند.
آبشار مار بره
آبشار مار بره در بیست کیلومتری جاده دره شهر به سمت پلدختر در نزدیکی روستای آرمو واقع شده و سراسر آن درختان سر سبز و گیاهان دارویی پوشانده است.
این آبشار بسیار زیبا در تمام طول سال دارای آب فراوان و گوارا است. در میان گیاهان اطراف آبشار میوه های انجیر و انگور و نیزارهای بلند دیده می شوند.
سرخس پرسیاوشان سرتاسر دامنه آبشار را پوشانده و فضای زیبای کنار آبشار هر بیننده ای را به هیجان وا می دارد. از دیواره های کنار آبشار نیز آبی زلال به مانند چشمه ای جوشان جاری است که قابل شرب است.
آبشار آبتاف
آبشار آبتاف در مسیر میمه به پهله زرین آباد شهرستان دهلران واقع شده است. آبشار آبتاف در زمره ی آبشارهای زیبای ایلام است.
آبشار چم آو
آبشار چم آو در دامنه کوه بر آسمان و در امتداد رود چم آو در فاصله 18 کیلومتری مسیر ایلام – صالح آباد و در حد فاصل روستای چم آو و منطقه ماربره قرار دارد. دسترسی به این آبشار با یک پیاده روی نیم ساعته امکان پذیر است.
آبشار گچان
آبشار گچان در 15 کیلومتری شمال شهر ایلام و در میان تنگه ای که خود یکی از تفرجگاه های ایلام است قرار دارد. در این منطقه که کوه های زیبا و معظم مانشت و قلارنگ به همراه گچان به هم می رسند، منظره بسیار زیبایی را ایجاد کرده است. به گونه ای که در فصول بهار، تابستان، پاییز و حتی زمستان به علت دسترسی تقریبأ راحت آن پذیرای خیل عظیم دوستداران طبیعت است.
سوغاتی، صنایع دستی و نقاط گردشگری
مهمترین سوغاتی و صنایع دستی این استان که به دستان زنان و دختران ایلامی ساخته می شود، فرش کرک و ابریشم و گلیم منحصر به فرد گل برجسته است که نقش و نگارهای آن از طبیعت و تاریخ و فرهنگ این منطقه الهام گرفته شده است.
علاوه بر صنایع دستی این شهر که شامل جاجیم بافی، نمد مالی، گیوه بافی، فرنجی مالی، قتره بافی و صنایع چوبی می شوند. غیر از شیرینی خوشمزه«بژی برساق»، شیرینی کله کنجی و کاک، حلوائی بگل، عسل کوهی، کشک، سقز محلی و انواع نان محلی از دیگر سوغاتی خوراکی این شهر می باشند. مرکز خرید رازان و نیز مجتمع تجاری آفتاب، دو مرکز خرید مهم این شهر به حساب میآیند.
