تاكنون بيش از 6 هزارمتر از اين غارها شناسايي شده و به عنوان طويلترين غار نمكي جهان شناخته شده است. هم اكنون گروه تحقيقاتي كشورمان و جمهوري چك در حال فعاليت در اين غار براي كشف ديگر نقاط آن هستند.
پيشاز اين غار نمكدان "سدام" در سرزمينهاي اشغالي فلسطين با طول پنج هزار و 685 متر به عنوان نخستين غار نمكي طويل جهان معرفي شده بود. بخش اعظم جزيره هرمز كه بر خلاف جزيره قشم، محدود است از گنبد نمكي تشكيل شده است.
سن اين نمكها به دوره پيش از كامبرين رسيده و بيش از 570 ميليون سال دارند.
اما خود گنبدهاي نمكي و ظهور آنها در اين منطقه پديدههاي جديد و جوانتر هستند، به طوري كه برخي از اين غارها حدود 6 هزار سال سن دارند.
چگونگي شكلگيري نمكهاي غار
در گذشته نمكها به صورت يك لايه بودند كه به مرور زمان برآمده شده و تحت اثر خاصيت شناوري كه دارد با توجه به آن كه وزن حجمي آنها از وزن سنگهاي اطراف، آن كمتر است، آنها را كنار ميزند و به سمت بالا حركت ميكند.
اين نمكها در مسير خود يكسري از سنگهاي بسيار قديمي را از چند كيلومتر زيرزمين به سمت روي زمين ميآورد و ميتواند اطلاعات بسيار مفيدي را از گذشته زمين شناسي به زمينشناسان ارايه كند.
غارها و گنبدهاي نمكي موجود در جزاير قشم و هرمز علاوه بر اين كه از جمله پديدههاي منحصر به فرد در علم زمينشناسي محسوب ميشوند، يكي از ثروتهاي ملي كشور است و به تمامي نسلها تعلق دارد و بايد مورد حفاظت قرار گيرند.
گنبد نمکي نمكدان
اين گنبد يكي از مهمترين جاذبههاي اكوتوريسمي جزيره قشم بهشمار ميرود و همه ساله مورد توجه جمع بسياري از گردشگران قرار ميگيرد.
گنبد نمكي نمكدان، تنها گنبد نمكي در جزيره قشم است كه از ميان دماغه جنوب، تا قديس سلخ و دماغه شمال غربي تا قديس باسعيدو بالا آمده است و در نقشه تقريبا دايرهاي شكل و به قطر 7× 5/6 كيلومتر است.
بام گنبدي داراي توپوگرافي نامنظم بوده و ديواره آن بسيار پرشيب است.
در بخش جنوبي گنبد نمكي نمكدان، غارهاي نمكي ياد شده وجود دارد كه ارتفاع آنها تا 20 متر نيز اندازهگيري شده است.
سقف غار بوسيله قنديلهاي فراوان پوشيده شده است كه با گذشت زمان در اثر نفوذ آب تغيير شكل ميدهند.
از ميان غارهاي نمكي زيبا و عجيب، آب زير زميني دائمي نيز جريان دارد كه در تمام طول سال جاري است و در دامنه كوه به صورت چشمه نمكي است كه منظره بسيار زيبا و ديدني را ايجاد ميكند.