شاید بدانید که تا بحال چند شهر زیر زمینی از جمله شهری در نوش آباد کاشان و یا شهری در سامن ملایر کشف شده است که به نظر می رسد همه این شهرها در دوره ساسانیان و توسط پیروان اهورامزدا یعنی زرتشتیان ساخته شده اند.
باتوجه به اینکه در زمان ساسانیان قلمرو کشور ایران بسیار گسترده بوده و قسمتهای زیادی از عراق و ترکیه کنونی جزو این قلمرو بوده است شاید بتوان شهر زیرزمینی عظیم و عجیبی که درمنطقه درینکویو ترکیه کشف شده است را متعلق به ایرانیان باستان دانست زیرا آثار بدست آمده دراین شهر همگی متعلق به زرتشتیان بوده است.
باستان شناسان این شهر عجیب را هم ردیف با اهرام ثلاثه مصر دانسته اند. اما چرا در زمان ساسانیان مردم اقدام به ساخت چنین شهرهایی کرده اند؟
بی شک مردم آن زمان ازطرف نیرویی تهدید می شده اند؛ نیروی سهمگینی که انسان قادر به مقابله با آن نبوده است.
بسیاری از افراد نیروهای فرا زمینی را عامل مخفی شدن دراین شهرها میدانند ولی عده ی دیگری عوامل طبیعی مثلا یک زمستان سرد وطولانی را عامل این امر می دانند.
البته درقسمتی از کتاب زرتشتیان « وندیدای دو » اهورا مزدا از پیروانش خواسته است که برای در امان ماندن از شر دیوان، تهاجم دشمنان و همچنین برای نجات از زمستانی سرد و شیطانی اقدام به حفر شهری در زیر زمین کنند. درتمام قلمرو ساسانیان چندین شهر به این صورت حفر شده اند ولی بزرگترین و عجیب ترین آنها شهر درینکویو در ترکیه بوده است.
این محوطۀ باستانی از سال 1985 از طرف یونسکو جزو میراث فرهنگی جهان شناخته و ثبت شده است.
آنچه به این سرزمین ارزش تاریخی و گردشگری داده است، خانه ها و پناهگاه های پرشمار و کوچکی است که در دل کوهها و تپه های به جا مانده از آتشفشان وجود دارد؛ بازمانده های آتشفشان و نزدیکی آن با سواحل جنوبی دریای سیاه منظره عجیب و شگفت آوری به وجود آورده است.
امّا شگفت آورترین بخش سرزمین کاپادوکیه یا کاپادوسیه،شهری است زیر زمینی با نام درینکویو derinkuy که یکی از شگفت انگیزترین کشف تاریخ آیین زرتشت ،ایران باستان و پیروان آن در آنجا قرار دارد.
درینکو به معنی چاه عمیق؛ شهری است زیرزمینی و اعجاب آور که براثر یک رویداد ساده کشف شد. درسال 1963 کارگرانی که برای ایجاد ساختمانی به کندن زمین مشغول بودند، ناگهان با چاه یا تونل ژرفی درون زمین روبرو شدند. پژوهشهای بعدی کشف یک شهر زیرزمینی از دوران کهن را خبر داد، با آثار و نشانه هایی از آیین زرتشت و نمادهایی از فروهر و اسب های پارسی.
شهری در ژرفای 85 متری زمین در هشت طبقه با گنجایش زندگی برای 20 تا 30 هزار مرد، زن، کودک، گاو، گوسفند و اصطبل اسب و نیز محلی برای ذخیره غذا و نوشیدنی، وجود نیایشگاه هایی برای مراسم دینی و غیره.
دراین شهر زیرزمینی که توسط ایرانیان باستان، پیروان دین زرتشتی ساخته شده، طبقۀ نخست ویژه نگهداری حیواناتی چون گاو، گوسفند و اسب بوده است. پله های تو در تو و پر شمار در هر طبقه، اتاقهایی با آشپزخانه و محل بزرگی برای نگهداری نوشیدنی ها و مواد غذایی نیز در این شهر به چشم میخورد. نکته قابل توجه تعداد تونلها و هواکش هایی ست که به بیرون راه دارند و طوری ساخته شده اند که در اعماق این شهر زیرزمینی هوا جریان دارد و هیچگاه کمبود اکسیژن احساس نمی شود.
شهر زیرزمینی درینکویو دارای یک اتاق منحصر به فرد وسیع با سقف طاقی در طبقه دوم نیز میباشد. از این اتاق به عنوان یک مدرسه تعالیم دینی استفاده می شده است. بین طبقات سوم و چهارم یک راه پله عمودی قرار دارد که از این راه میتوان به یک عبادتگاه در طبقه زیرین (پنجم) دسترسی پیدا کرد.
یک سیستم تهویه بزرگ 55 متری نیز مورد استفاده قرار می گرفته است. این سیستم همچنین قابلیت انتقال آب را از شهر زیرزمینی به خارج و از خارج به داخل شهر را داشته است. برخی پژوهشگران نقطه ضعف سیستم دفاعی در این شهر را در آن دانسته اند که مهاجمین می توانستند با ریختن سمهای کشنده در هواکش ها ساکنان شهر را از پای در آورند.
از زمان مادها این سرزمین جزو بخشی از ایران بوده است. در تاریخ، برای نخستین بار در پایان سده ششم پیش از میلاد است که نامی از کاپادوکیه می رود؛ آن هم در سنگ نبشته های سه زبانه دو تن از پادشاهان هخامنشی «داریوش بزرگ» و «خشایارشاه».
درینکویو بزرگترین شهر زیرزمینی کشف شده در ترکیه و از جمله چندین شهر زیرزمینی کشف شده در منطقه کاپادوکیه میباشد. این شهر زیرزمینی در سال 1969 در معرض دید بازدیدکنندگان قرار گرفت و امروزه حدود نیمی از آن برای توریستها قابل دیدن است.