کافه خوندنی

بقعه:

این بقعه در بلوار امامزاده جعفر در کوچه مصلّی عتیق، نزدیک به درب ورودی به صحن امامزاده جعفر قرار دارد. گنبد کاشی‌کاری شده ظریف و خوش طرح و کوچک اندامی است که هویّت آن معلوم نیست. علی الظاهر این بقعه متعلّق به یکی از رجال قرن هشتم یا نهم هجری است. کاشی‌های حاشیه گنبد، معرّق است. قسمت بالای گنبد با نقوش هندسی کاشیکاری و سطح داخلی گنبد با رنگ تزیین شده است. گنبد مصلی عتیق و ساباط و حسینیه مج مربوط به سده ۸ ه. ق. است و در یزد، بلوار امامزاده جعفر، خیابان ملا اسماعیل، کوی مصلی واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۷ بهمن ۱۳۷۸ با شماره ثبت ۲۵۹۴ به ‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

مسجد:

مسجد مصلی عتیق از آثار «سید محمد رکن الدین محمد قاضی» است و ساخت بنای آن در سال 725هـ. ق به اتمام رسید. این بنا از دو شبستان تابستانخانه و زمستانخانه تشکیل شده است. گنبد آن آجری و بادگیری به آن متصل است که باد را به محراب هدایت می‌کند. در گرمخانه مسجد، کاشی‌های مغول تیموری مسدس فیروزه‌ای با حاشیه‌های آبی و سفید به کار رفته است. محراب زیر گنبد نیز با کاشی‌های شش ضلعی فیروزه‌ای تزیین شده است.

گنبد:

گنبد مصلی عتیق در مجموع شامل محوطه اصلی گنبد، سه اتاق، یک ساباط و حسینیه‌ای در پیرامون آن است. مصالح اصلی بنا خشت و گل است. بام گنبد با آجرهای هره لعاب دار و ترکیب رنگ های فیروزه‌ای، لاجوردی، آجری و سفید، اشکالی چون ستاره هفت پر، شش و هشت ضلعی‌های نامنظم را در خود جای داده است. در ساق گنبد نیز کاشیکاری معقلی با کلمه «محمد» تکرار شده است. مرز بین ساق گنبد و گنبد، یک ردیف مقرنس کاشی به کار رفته است. زیر گنبد سفیدکاری شده و در ساق آن چهار گوشواره مقرنس کاری شده گچی دیده می‌شود. در گوشه‌های چهار غرفه اطراف گنبد نیز هر کدام، دو گوشواره مقرنس کاری شده، به چشم می‌خورد. با این حساب، مقرنس های گچی زیر گنبد دوازده عدد است و میان آن‌ها کاشی های معرق به صورت ظریف به کار رفته است. گنبد دارای کاربندی گچی و نقاشی‌هایی در بین آن‌ها است. تنها یک قبر در اتاق ضلع جنوبی گنبد دیده می‌شود.

ساباط:

ساباط در ضلع شرقی گنبد واقع و ورودی گنبد در آن قرار دارد. ساباط دارای دو چشمه طاق است و پوشش آن به صورت طاق و تویزه و مصالح آن خشت و گل است.

حسینیه:

حسینیه در ضلع جنوب غربی واقع و به گنبد خانه متصل است.