کافه خوندنی

سوختگی

یکی دیگر از حوادث شایع، سوختگی است که می تواند به صورت خفیف (درجه 1)، متوسط (درجه 2) و شدید (درجه 3) باشد. در سوختگی های خفیف لایه سطحی پوست (اپیدرم) دچار قرمزی، التهاب و سوزش می شود و معمولاً بعد از یک هفته ترمیم و برطرف می شود. در سوختگی درجه 2، علاوه بر لایه سطحی، لایه زیرین پوست (درم) نیز صدمه می بیند و پوست دچار التهاب، درد و تاول می شود. در سوختگی درجه 3، علاوه برلایه های پوست، چربی ها زیر پوستی، گاهی عضلات و عروق درگیر می شوند. این نوع سوختگی گاهی باعث معلولیت و در صورت وسعت حتی مرگ می شود.

 سوختگی ها بر اساس علت ایجاد کننده آن نیز تقسیم می کنند:

سوختگی حرارتی: به علت برخورد با منبع حرارت (آتش)، مایعات و بخارات داغ (آب و بخار آب، غذای داغ، چایی، قیر...)، اجسام داغ (بخاری، اتو، قابلمه...)

سوختگی الکتریکی: سوختگی در اثر برق گرفتگی و جریان قوی برق است. عبور جریان برق از بدن باعث ایجاد گرما و سوختگی پوست و اندام های داخلی می شود، این مسئله می تواند باعث صدمات جدی قلبی – تنفسی، قطع اندام و حتی مرگ شود.

توجه داشته باشیم که:

        - در مجاورت مایعات و اجسام داغ، مراقب کودکان کم سن و سال باشیم زیرا آن ها درکی از خطر سوختگی ندارد.

        - از محکم بودن دستگیره ظروف آشپزخانه اطمینان حاصل کنیم.

        - از لباس و آستین خود به جای دستگیره برای گرفتن اجسام داغ استفاده نکنیم.

        - در استفاده از زودپز، کتری و سماور دقت کنیم.

        - مواد قابل اشتغال را نزدیک منبع گرما و آتش نگذاریم.

        - درصورت آتش گرفتن روغن داغ داخل ظرف، هیچگاه روی آن آب نریزیم. ظرف را حرکت ندهیم، شعله زیر آن را خاموش کنیم در ظرف را بگذاریم تا آتش خاموش شود.

        - تعمیر لوازم برقی و کار با برق را به افراد ماهر و کاردان بسپاریم.

        - از وسایلی مانند سشوار و بخاری برقی در داخل حمام استفاده نکنیم.

        - با دست خیس و مرطوب به کلید، پریز و وسایل برقی دست نزنیم.

        - اگر وسیله ای برقی داخل آب افتاد، هرگز برای بیرون آوردن آن دست خود را داخل آب نبریم. ابتدا کلید اصلی برق را قطع کنیم و دو شاخه را از برق بکشیم و سپس آن وسیله را از آب خارج کنیم.

        - قبل از تعویض لامپ، از قطع برق مطمئن شویم.

        - چوب و کارتن و... را در محوطه مسکونی و یا معابر آتش نزنیم.

        - در هنگام آتش سوزی هر چه سریعتر محل را تخلیه کنیم و برای خروج از آسانسور استفاده نکنیم.

        - اگر کپسول آتش نشانی در منزل نداریم از والدین خود بخواهیم کپسول آتش نشانی برای منزل و خودرو تهیه کنند.

        - مراقب سیم هایی که روکش آن ها آسیب دیده باشیم و از فرد ماهر برای تعویض سیم کمک بگیریم.

        - مواد شیمیایی را در ظروف سربسته، دور از حرارت و دسترس کودکان قرار دهیم.

        - از نگه داری مواد شیمیایی در بطری و شیشه های مواد خوراکی پرهیز کنیم زیرا ممکن است کسی به اشتباه آن ها را بخورد.

        - هیچ گاه چند ماده شیمیایی و شوینده را با هم مخلوط نکنیم.

        - در هنگام استفاده از مواد شوینده شیمیایی، از دستکش استفاده کنیم و مراقب باشیم که این مواد، وارد چشم ما نشوند.

چهارشنبه سوری یا چهارشنبه سوزی؟!

نوجوانی، دوران هیجان و تحرک است. اما گاهی این بروز هیجان ها از شکل عادی و درست آن خارج می شود و شکل مخرب و دیوانه واری پیدا می کند. جشن چهارشنبه آخر سال یا چهارشنبه سوزی از جشن های ایرانیان است که در شب چهارشنبه پایان سال با برپایی آتش به استقبال گرما و بهار می روند و سلامت و رفع مشکلات را برای سال جدید آرزو می کنند. این شب با سرگرمی هایی مانند قاشق زنی و فالگوش ایستادن و دورهمی و خوردن آجیل و تنقلات، همراه بوده است که این روزها دارد به فراموشی سپرده می شود. متاسفانه در این سال ها، چهارشنبه سوری ها به همه چیز شبیه است به جز آن رسم قدیمی  که گذشتگان ما داشتند. سوختگی ناشی از انفجار مواد آتش زا و آتش، نتیجه رفتارهای خطرناک سال های اخیر است که هیچ ربطی به مراسم چهارشنبه سوری واقعی ندارد.

انفجار مواد محترقه نه تنها موجب سوختگی افراد می شود بلکه معلولیت هایی مانند نابینایی یک یا هر دو چشم، قطع انگشتان و دست و پا و گاهی مرگ را به همراه دارد.

همه افرادی که به این دلیل دچار حادثه شده اند مطمئناً خطرات استفاده از مواد محترقه را می دانستند اما همیشه فکر می کردند که این اتفاق برای آنها نمی افتد. آن چه موجب بسیاری از حوادث می شود همین است؛ اغلب خطر را دست کم می گیریم و خودمان را از خطر مصون می دانیم.

مسئله دیگر این است که این حوادث علاوه بر خود فرد ممکن است اطرافیان و دیگر افرادی را هم که در محل حضور دارند دچار صدمه و معلولیت کند. انداختن ترقه جلوی پای رهگذران به منظور غافلگیر کردن یا ترساندن آن ها، نشانه ناپختگی فرد است و باعث آسیب دیدن افراد بی گناه دیگر می شود.

معقول شادی کنیم

هیچ کس با شادی مخالف نیست. یکی از لازمه های زندگی، شادی کردن است به خصوص در دوران نوجوانی و جوانی. اما مدتی است که شادی کردن های ما، تبدیل به رفتارهای وحشیانه و تهاجمی و ایجاد مشکلات بسیاری شده است. انگار که هرچه صداهای بلندتر و گوش خراش تری ایجاد کنیم، خفن تر و کار درست تر هستیم! لازم است قبل از هر اقدامی کمی فکر کنیم که آیا این کار، ارزش بلاهایی که ممکن است بر سر سلامت و زندگی خودمان و دیگران بیاوریم را دارد یا نه؟

توجه داشته باشیم که:

        - چهارشنبه سوری را بدون مواد محترقه و خطرناک برگزار کنیم. یا لااقل مواد آتش بازی کم خطر، از محل هایی که مطمئن هستید خریداری کنیم.

        - از نگهداری مواد محترقه، تهیه و ساخت وسایل آتش بازی در منزل، زیرزمین، اتاق و ... جداً خودداری کنیم. این مواد می توانند خود به خود آتش بگیرند و منفجر شوند.

        - از ترکیب و ساخت مواد آتش زا جداً خودداری کنیم. بسیاری از انفجارها و آتش سوزی ها ناشی از ساخت این مواد به صورت غیرقانونی است.

        - از حمل مواد محترقه و آتش گیر و انفجاری حتی به مقادیر بسیار کم، در جیب لباس و کیف جداً خودداری کنیم.

        - مواد محترقه را به مدت طولانی در دست نگه نداریم زیرا حرارت ممکن است باعث انفجار مواد در دست شود.

        - مواد آتش بازی (منفجره و محترقه) را به طرف افراد دیگر و یا نزدیک آنها پرت نکنیم.

        - هیچ گاه مواد آتش بازی (منفجره و محترقه) را در ظروف شیشه ای یا فلزی قرار ندهیم، زیرا در صورت انفجار ذرات شیشه یا فلز، به اطراف پرتاب شده و سبب صدمات و خطرات جانی خواهد شد.

        - از پرتاب مواد آتش زا مانند فشفشه و موشک روی درخت ها، خودروها، بام و بالکن منازل که از عوامل عمده بروز آتش سوزی است جداً خوداری کنیم.

        - ظروف تحت فشار از جمله کپسول، اسپری، حشره کش ها و غیره را درون آتش نیاندازیم. پرتاب تکه های ناشی از انفجار این مواد می توانند باعث صدمات جدی شوند.

        - از سوزاندن وسایلی چون کپسول گاز، گاز، لاستیک و آمپول استفاده از مواد آتش زا نظیر بنزین، الکل، کاربیت و مانند آن جداً خودداری کنیم.

        - از برپایی آتش در معابر باریک و در نزدیکی پست های برق یا ایستگاه های تقلیل فشار گاز و پارکینگ های عمومی پرهیز کنیم.

        - از برپایی آتش های بزرگ و غیرقابل مهار خودداری کنیم.

        - همیشه جهت اطفاء حریق، آب، کپسول اطفاء حریق و حتی المکان جعبه کمک های اولیه در دسترس داشته باشید.

اقدامات اولیه در صورت بروز سوختگی

در این قسمت اقداماتی را که در هنگام سوختگی لازم است انجام دهیم با هم مرور می کنیم:

        - منطقه سوخته را حداقل 20 دقیقه زیر جریان آب خنک قرار دهیم.

        - اگر سوختگی، کوچک و خفیف بود، بعد از اینکه محل سوخته را زیر جریان آب خنک قرار دادیم و احساس سوزش تخفیف پیدا کرد، از گاز یا پارچه ای تمیز برای پوشاندن آن استفاده کنیم. خنک کردن محل سوخته با جریان آب خنک، حتی تا سه ساعت بعد از زمان سوختگی هم تأثیر گذار است. هیچ گاه یخ را به طور مستقیم روی محل سوختگی نگذاریم. بلکه یخ را باید در کیسه ای تمیز ریخت و برای خنک کردن روی محل سوختگی گذاشت.

        - در صورت سوختگی چشم و مخاط، به وسیله مواد شیمیایی، 20 دقیقه، محل سوختگی را زیر جریان آب سرد قرار دهیم و بلافاصله به پزشک مراجعه کنیم.

        - در صورت سوختگی با مواد شیمیایی، بلافاصله مواد را با آب خنک حداقل به مدت پنج دقیقه از روی پوست بشوییم. در سوختگی های شیمیایی در آوردن جواهرات و لباس های آلوده از اطراف ناحیه سوخته نیز کمک کننده است.

        - در هنگام سوختگی شدید، از گذاشتن خمیر دندان، کره، سیب زمینی و سایر مواد خانگی بر روی منطقه سوخته خودداری کنیم. از ترکاندن تاول ها، برداشتن قسمتی از بافت های جدا شده جداً پرهیز کنیم.

        - تاول ها ممکن است مدتی پس از سوختگی تشکیل شوند. هرگز نباید تاول ها را ترکاند چون با این کار، عفونت را وارد زخم می کنیم.

        - در صورتی که سوختگی شدید و یا وسیع بود، محل سوختگی را با آب خنک، سرد نگه داریم و حتماً به پزشک مراجعه کنیم.

        - در صورت مشاهده هرگونه اختلال تنفسی مثل سرفه، تنگی نفس، کوتاه شدن نفس، خس خس سینه و... بلافاصله به پزشک مراجعه کنیم و یا از فوریت های پزشکی کمک بخواهیم.

        - در صورت سوختگی با آتش، به وسیله پتو، کت و وسایل غیرقابل اشتغال، آتش روی بدن فرد را خاموش کنیم. از فرد بخواهیم که ندود، بلکه روی زمین بخوابد و بغلتد.

        - در سوختگی های شدید، برداشتن و درآوردن لباس های سوخته ای که به ناحیه سوخته بدن چسبیده است، اشتباه و خطرناک است. این کار را باید به عهده کارکنان بیمارستانی گذاشت.

بدلیل حفظ حقوق مولف، متن کامل کتاب در این سایت ارائه نمی‌شود.

بخش بعدی متن را می‌توانید در آن چه باید برای پیشگیری از معلولیت ها بدانیم - قسمت یازدهم (جلد2) مطالعه نمایید.