زمستان با همه زيباييهايش از راه رسيده، اما اين فصل سرما معايبي هم دارد که نميتوان از آن فرار کرد و فقط بايد دنبال راه چاره بود. انگار رابطه مستقيمي بين فصل سرما و خشکي پوست بدن و دست و پا وجود دارد، شايد کسي دنبال خشک شدن رگها نباشد اما خيليها دنبال درمان و برطرف کردن اين خشکيهاي پوست هستند. اگر شما هم پوست خشکي داريد و مدام بايد دست و صورتتان را چرب کنيد اين مطلب را حتما بخوانيد.
منشا خشکي پوست از کجاست؟
خيليها فکر ميکنند خشکي پوست ناشي از نوع پوست است و عوامل ديگري در تغيير نوع آن نقش ندارند. اما عوامل مختلفي در خشکي پوست دخيلاند که ممکن است تا امروز از کنار آنها ساده عبور کرده باشيم:
- غدد چربي شما چگونه کار ميکند؟
عملکرد غدد چربي روي نوع پوست تاثير ميگذارد. غددي که بزرگ و فعالتر هستند، بيشتر باعث چربي پوست ميشوند. برعکس اين قضيه، غددي هستند که ظريف و فعاليت کمتري دارند؛ درنتيجه پوست اين افراد خشکتر است. - چند ساله هستيد؟
غير از عملکرد غدد، عوامل ديگري مثل سن روي نوع پوست تاثير ميگذارند. بچههايي که هنوز به سن بلوغ نرسيدهاند ترشح هورموني ندارند و بهدنبال آن غدد چربيسازشان فعال نشده است، براي همين پوست خشکي دارند. اما بعد از دوره بلوغ ممکن است نوع پوست آنها از خشک به چرب تغيير کند. حتي اين رويکرد در سنين بالا هم رخ ميدهد. هرچه سن بالاتر برود فعاليت غدد چربيساز کمتر ميشود. - کدام نقطه از کشور زندگي ميکنيد؟
عوامل محيطي مثل فصل در نوع پوست نقش دارد. بعضيها در فصل زمستان پوست خشکتري نسبت به فصل بهار و تابستان دارند. يکي از دلايل عدم خشکي پوست در فصل گرم، ترشح عرق است. اما در فصول سرد بهدليل عدم ترشح عرق و وجود وسيلههاي گرمازا مثل بخاري، شومينه، شوفاژ و… (به اين دليل که رطوبت محيط را از بين ميبرند) خشکي پوست بيشتر ميشود. براي همين ميتوان شرايط آبوهوايي را به اين دلايل اضافه کرد. در جنوب يا شمال ايران خشکي پوست کمتر به چشم ميخورد، چون آبوهوا شرجي است و در هوا رطوبت وجود دارد. - شغلتان چيست؟
شغل و شيوه زندگي افراد در خشکي پوست دخيل هستند. براي مثال بعضي مشاغل طوري است که فرد مجبور است بعد از اتمام کار دوش بگيرد. حتي اشخاصي که بهدليل وسواس مدام استحمام ميکنند، خشکي پوست در آنها بيشتر مشاهده ميشود.
خشکي پوست را کنترل کنيد!
بعضي افراد بهطور کلي پوست خشکي دارند، اما اغلب اوقات از فصل سرما اين خشکي بيشتر شده و در فصل زمستان شدت پيدا ميکند. براي همين توصيههاي عمومي وجود دارد که با کمک آنها ميتوان شدت خشکي پوست را کاهش داد.
1- دستگاه بخور فراموش نشود.
در فصلهاي خشک و سرد بهتر است در خانه يا اتاق خواب از دستگاه بخور استفاده کنيد. البته ممکن است افرادي باشند که از وسايل گرمايي قديمي استفاده ميکنند که پيشنهاد ما اين است يک کتري آب روي اين وسايل گرمازا قرار دهند تا فضاي اتاق مرطوب شود. اما در آپارتمان که دستگاه تهويه مرکزي وجود دارد، بهتر است از دستگاه بخور استفاده شود. بخور سرد يا گرم از نظر رطوبتي با هم فرقي ندارند، تنها مزيتي که بخور سرد نسبت به گرم دارد اين است که بخور سرد براي افرادي که مشکل تنفسي دارند مناسبتر است. کساني که از اين مشکل رنج ميبرند ممکن است بخور گرم به اين مشکل شدت ببخشد.
2- با اين اصول به حمام برويد.
کساني که پوست بسيار خشکي دارند، توصيه ميشود که دفعات استحمام و شستوشويشان را نسبت به ماههاي گرم سال کمتر کنند. هرچه ميزان شستوشو کمتر باشد، ميزان چربي روي پوست ماندگاري بيشتري دارد، بههمين دليل خشکي پوست کمتر اذيتتان ميکند. اما بعضيها به دلايل مختلف مجبورند زياد استحمام کنند؛ توصيه ما اين است که در هر وعده از استحمام تمام بدن را صابون و شامپو نزنند و فقط قسمتهايي از بدن را که عرق ميکنند مثل چينهاي بدن (زير بغل، کشالهها و…) با صابون يا شامپوي بدن بشويند.
بهطور قطع، فرو رفتن در آب جوش پس از فعاليت در هواي سرد، بسيار دلانگيز است، اما گرماي شديد يا حمام آب داغ درواقع باعث ازبين رفتن حفاظ چربي پوست ميشود که ميتواند باعث کمبود رطوبت آن شود.
3- صابون مناسب بخريد.
بيشتر از شامپو و صابونهاي بدني استفاده کنيد که فرمول ساختشان طوري است که چربي بيشتر دارند. اين شويندهها به شويندههاي کرمدار معروف هستند. بعد از استفاده از شويندههاي کرمدار، يک لايه نازک چربي روي پوست باقي ميماند.
4- از دارو استفاده ميکنيد؟
بعضي داروها باعث کاهش عملکرد غدد چربي ميشوند. مشهورترين دارو، خانواده ويتامينA هستند که براي بيماريهاي مختلف تجويز ميشوند؛ ازجمله اين داروها تيگازون، نئوتيگازون و… هستند. اين دسته از داروها بهشدت باعث خشکي پوست در افراد ميشوند.
5- کرمهاي مرطوبکننده همراهتان باشد/
پيشنهاد بعدي ما استفاده از کرمهاي مرطوبکننده است. عملکرد کرمهاي نرمکننده و مرطوبکننده براي پوستهاي خشک را ميتوانيم به واکس کفش تشبيه کنيم. همانطور که واکس مانع ترک روي کفشها ميشود، نرمکنندهها هم دقيقا همين نقش را روي پوست ايفا ميکنند. اين دسته از کرمها از خشکي و ترک پوست پيشگيري ميکنند. بهترين شيوه استفاده از کرمهاي مرطوبکننده، زدن آنها روي پوستهاي مرطوب است.
بعد از اينکه خيسي و رطوبت پوست با حوله گرفته شد، بايد بلافاصله زماني که پوست هنوز نمناک است کرمهاي نرمکننده و مرطوبکننده را بزنيم، چراکه آبي که وارد پوست شده، توسط کرم حفظ ميشود و پوست نرم ميماند. بعد از حمام و استخر بهتر است از اين کرمها استفاده شود. خشکترين قسمتهاي بدن دستها و پاها هستند براي همين بايد توجه خاصي از نظر خشکي به اين قسمتها داشته باشيم. البته ممکن است اين خشکي وسعت پيدا کند و غير از دستها و پاها قسمتهاي ديگري از بدن مثل تنه، سينه و پشت بدن دچار خشکي شوند که بازهم توصيه ميشود توسط کرمهاي مرطوبکننده چرب شوند.
6- هر محصول آرايشي-بهداشتيمصرف نکنيد!
براي انتخاب کرمهاي مرطوبکننده بهتر است سراغ کرمهايي برويد که عطر، بو و اسانس ندارند. اين عوامل ممکن است باعث بروز حساسيت و اگزماي پوستي شوند. براي همين توصيه ميشود از کرمهاي خنثي که برند معتبري دارند، استفاده شود. البته اگر سابقه اگزما و حساسيت پوستي نداريد، ميتوانيد بدون محدوديت از کرمهاي مرطوبکننده استفاده کنيد.
7- ماسک درماني کنيد
افرادي که پوست خشک دارند، استفاده از بعضي ماسکها ميتواند رطوبت پوستشان را افزايش دهد. اما اگر نتوانيم اين رطوبت وارد شده به پوست را حفظ کنيم، مشکلي ندارد چون مسئله مهمي نيست. ماسکهاي طبيعي مثل ماسکهاي ميوهاي يا ماسکهايي که به شکل فرآوردههاي آماده که در داروخانهها هستند، تاحدودي باعث شادابي و طراوت پوست ميشوند. اما چون بعد از مدتي آب اين ماسکها از پوست تبخير ميشود، تاثيرگذاريشان موقتي است و شرايط مجدد به وضعيت قبل برميگردد.
همچنان استفاده از کرمهاي مرطوبکننده بعد از استفاده از ماسکها توصيه ميشود، چراکه رطوبت زير پوست را حفظ ميکند. بهطور کلي ماسکها به تنهايي مشکل خشکي پوست را برطرف نميکنند. خانمهايي که پوست خشکي دارند، بهتر است از پاککنندههايي که در آنها الکل وجود دارد و پاککنندههايي که چربي پوست را از بين ميبرند، استفاده نکنند، در مقابل از شيرپاکن، شويندههاي ملايم و پاککنندههاي بدون الکل استفاده کنند.
تفکرهاي اشتباه درمورد خشکي پوست!
تغذيه:
بعضيها معتقدند نوع تغذيه روي خشکي پوست تاثير ميگذارد. براي همين ميپرسند چه موادغذايي مصرف کنيم که دچار خشکي پوست نشويم؟ اين سوال پاسخي ندارد، چون نوع تغذيه در خشکي پوست نقشي ندارد. اما همانطور که گفته شد مصرف بعضي داروها باعث خشکي پوست ميشود. براي همين بهتر است در صورت امکان و با مشورت پزشک از داروي ديگري بهعنوان جايگزين استفاده شود. در غير اين صورت براي پيشگيري از خشکي استفاده از کرمهاي مرطوبکننده توصيه ميشود.
کمبود آب:
بعضيها با ديدن پوست خشک به شما پيشنهاد ميدهند ميزان مصرف آب روزانهتان را بيشتر کنيد. خوردن آب در طول روز به مقدار کافي بسيار مفيد و موثر است اما نه در زمينه خشکي پوست. خشکي پوست ناشي از کمبود آب در بدن نيست، بلکه کمبود چربي لازم روي پوست است که باعث اين خشکي ميشود.