کودکانی که مبتلا به عفونت HIV می باشند اغلب اوقات در طول دوران جنینی و یا در هنگام تولد دچار این بیماری شده و در حقیقت مادر، بیماری خود را به کودک انتقال می دهد. بیشتر کودکانی که مبتلا به عفونت HIV می باشند، در بدو تولد طبیعی به نظر می رسند.
كودكان مبتلا به ایدز تا قبل از مرگ شان، عمدتا از اختلالاتی مانند عفونت ریه (سینه پهلو)، عفونت شدید سینوس ها، كندی رشد و مشكلات ذهنی رنج می برند. به علاوه این افراد از عوارض مصرف داروهای ضد ویروس نیز در امان نخواهند بود.
علایم عفونت HIV در كودكان با علایم این عفونت در افراد بزرگسال متفاوت می باشد. عفونت HIV در نوزادان موجب عفونت باكتریال و بیماری های ریوی می گردد كه این مشكلات در افراد بزرگسال دیده نمی شود.
عفونت HIV در نوزادان، سیستم عصبی مركزی (مغز و نخاع) را درگیر می نماید. به طور كلی این كودكان از رشد عادی برخوردار نیستند. رشد كودكان مبتلا ممكن است متوقف شده و دچار نارسایی رشد گردند. این كودكان در راه رفتن دچار مشكل می باشند و از مشكلاتی مانند حالت جنون كه در افراد بزرگسال دیده می شود، رنج می برند.
این كودكان دچار گیجی، كاهش حافظه و عدم تمركز هستند. هر چند كه ایدز نهمین علت مرگ و میر كودكان محسوب می شود ولی اگر این روند ادامه پیدا كند، بیشترین علت مرگ و میر در كودكان، بیماری ایدز خواهد بود.
نجات جان نوزادان با بررسی زود هنگام ایدز
صندوق کودکان سازمان ملل متحد، یونیسف مي گويد: تشخیص و درمان زود هنگام بیماری ایدز در نوزادان در نجات جان آنان موثر است و درمان نامناسب و ناکافی ایدز، موجب مرگ نیمی از کودکان تا دومین سال زندگی شان می شود.
دکتر "آن ونه من" مدیر اجرایی یونیسف مي گويد، میزان زنده ماندن کودکانی که تحت بررسی و غربالگری بیماری ایدز قرار می گیرند نسبت به کودکانی که ایدز در آن ها دیر تشخیص داده میشود، 75 درصد بالاتر است.
"پیتر پیوت" مدیر اجرایی برنامه ایدز سازمان ملل متحد معتقد است: ما در بسیاری از کشورها پیشرفت مناسبی در زمینه ی مبارزه با ایدز و تشخیص زود هنگام آن در کودکان به خصوص در آفریقا داشته ایم ولی برای کنترل انتقال ایدز از مادر به جنین، فعالیت بیشتری لازم است. در سال 2007 میلادی کمتر از 10 درصد نوزادانی که مادران شان مبتلا به ایدز بوده اند تحت آزمایش های تشخیصی برای کنترل وجود ایدز قرار گرفته اند.
فعالیت این برنامه در کشورهای آفریقایی جنوبی، کنیا، مالاوی، موزامبیک، رواندا، سوازیلند و زامبیا افزایش یافت است.
اسفندیاری در پایان با اشاره به برنامه های سازمان بهزیستی یادآور مي شود: "توزیع میلیون ها سرنگ و سوزن بین گروه های پُرخطر، تاسیس 108 مرکز کاهش آسیب و تهیه کتب آموزشی جهت ارزیابی وضعیت گروه های در معرض خطر از مهم ترین برنامه های سازمان بهزیستی محسوب می شود."
میزان انتقال ویروس اچ.آی.وی از مادر به جنین هم اکنون در کشور 0.8 درصد است که با اجرای صحیح برنامه سوم کشوری کنترل و مبارزه با ایدز این میزان باید به صفر برسد.