جفری ساکس متولد پنجم نوامبر 1954 در دیترویت در ایالت میشــیگان اســت. بعد از تکمیل دوران تحصیل پیش از دانشــگاه، قدم به هاروارد گذاشت. جفری ســاکس مدرک لیســانس، فوق لیســانس و دکتری خود را از دانشگاه هاروارد در رشته اقتصاد دریافت کرد و در 28 سالگی در همان دانشگاه به عنوان جوانترین اســتاد مشغول به کار شــد. در حال حاضر در دانشگاه کلمبیا تدریس میکند. رساله دکتری او درباره «فاکتور هزینهها و تطابق اقتصاد آزاد: نظریه و اسناد» بود. 19 سال به عنوان استادتمام در دانشگاه هــاروارد فعالیت کرد. او به غیر از تدریــس، در بخشهای دیگری نیز در دنیای اقتصاد فعالیت داشته است.
28 ســال بیشتر نداشت که به عنوان جوانترین استاد دانشگاه هاروارد در تاریخ این دانشگاه مشــغول به کار شد. جفری ساکس اکنون 64 ساله است، اقتصاددانی که نظیر او کمتر پیدا میشود. او بیشتر به دلیل فعالیت در زمینه توســعه اقتصادی و مبارزه علیه فقر در جهان شــناخته میشود. البتــه او در بیشــتر زمینههای اقتصادی دســتی بر آتــش دارد اما اینها نمونههای برجســته فعالیتهای این اقتصاددان تاکنون به شــمار میآید. برای مثال او ســازمانی غیردولتی برای پایان بخشــیدن بــه فقر مطلق و گرسنگی راهاندازی کرده و در این زمینه کار میکند. حتی پروژههای مهمی را در این زمینه در ســازمان ملل به عهده گرفته و تا حدودی به ســرانجام رسانده است. به همین دلیل است که نام او با پدیده فقر گره خورده است.
نقشــی که ســاکس به عنوان یک اقتصاددان در سیاستگذاریهای اقتصاد بینالملل داشته، مثال زدنی است. برای مثال او در دهه 80 میلادی به بسیاری از اقتصادهای امریکای لاتین نظیر برزیل، بولیوی و پرو کمک کرد افســار تورم بیرویه در اقتصاد خود را به دست بگیرند. علاوه بر آن به اقتصادهای در حال توسعه راهکارهایی داد تا بتوانند خود را از بار سنگین بدهیها نجات بدهند. به این ترتیــب ایدهها و برنامههای اقتصادی او در دهه 80 به بعد مورد اســتقبال بسیاری قرار گرفت. نقش او فقط در مورد اقتصادهای نوظهور یا اقتصادهای در حال توســعه قابل مشاهده نیست بلکه در اقتصادهای توسعهیافته هم میتوان نقش او را مشاهده کرد. برای مثال در هلند موفق شــد با برنامههایش تکانی به بازار اقتصادی این کشور بدهد. او برنامهای برای وزیر اقتصاد و دارایی هلند نوشت که در نهایت به هلند کمک کرد با یک ســری برنامههای اصلاحی خود را از بیماریهای اقتصادی نجات و بدهیهایش را کاهش بدهد. به همین خاطر او به یکی از افتخارات هلندیها تبدیل شده است.
قدمی برای توسعه پایدار جهانی
موفقیتهایی که ساکس در هلند به دست آورد باعث شد برنامههایش در برخی از دیگر کشورها نظیر اسلوونی و استونی نیز دنبال شود تا بتوانند اقتصاد خود را به ثبات برسانند. او حتی به گورباچف کمک کرد تحولاتی را در اقتصاد ایجاد کند که در نهایت مدال لئونتیف را به خاطر خدماتش به اقتصاد روســیه دریافت کرد. او قهرمان توسعه پایداری اقتصادی است. رفته رفته از توسعه اقتصادی به توســعه پایداری جهانی رسید تا جایی که محیطزیســت هم به یکی از دغدغههای مهمش تبدیل شد. او در همین زمینهها با هند و چین همکاریهایی داشــته و برای توســعه پایدار در این کشورها تلاشهای بیوقفه داشته است.
توسعه اقتصادی، بهبود وضعیت فقر، سلامت و سیاستگذاریهای امدادی و محیطزیســت پایدار از جمله مباحث مهمی است که ساکس توجهی ویژه به آنها داشته است. او کتابها و مقالههایی در زمینه تغییرات آبوهوایی، فجایع زیستمحیطی و جهانیســازی نوشته است. از سال 1995 بــه بعد نیز تــلاش عمدهای برای پایان بخشــیدن به فقر مطلق در آفریقا داشته اســت. برای مثال در مورد آفریقا نظرش این است که بذر و کود مناســب باید به دســت مردم این کشور برســد تا بتوانند محصولات خوبی را پرورش بدهند. به این ترتیب کشــاورزان میتوانند درآمد خود را افزایــش بدهنــد و از این طریــق وضعیت معیشــتی و زندگــیِ بهتری داشته باشند.
ساکس همیشه هم تحسین و هم نقد را در دستور کار خودش قرار داده، این در حقیقت فلسفه اقتصادی اوست. او معتقد است کشورهای فقیر به هیچ عنوان در دام فقر گرفتار نشدهاند و در نتیجه همیشه منتقد آن دسته از اقتصاددانهایی بوده که در این زمینه معتقدند فقر تلهای برای کشــورهای فقیر است و راه فرار ندارند. او همیشه رویکردهای چندمنظوره را به عنوان راهکار اقتصادی در دستور کار خود قرار داده و به همین خاطر امری نظیر کمکهــای خارجی را هیچگاه برای توســعه اقتصادی از برنامههای خود خارج نمیکند. این اقتصاددان با همین رویه اقتصادی موفق شده تاکنون جوایز بسیاری دریافت کند و نام خودش را به جهانیان بشناساند.