ســر ویلیام پتی متولد 26 می 1620، اقتصاددان، دانشمند و فیلسوف انگلیسی است. او را به عنوان فردی مخترع و کارآفرین نیز میشناسند. او بیشتر به خاطر نظریاتش در مورد علم اقتصاد شــناخته شده است. در واقع او بیشتر در قلب تاریخ اقتصاد و پیش از آدام اسمیت شناخته میشود. علاقه او به تحلیلهای آماری در دوران خودش زبانــزد بود و پای این علاقه را به دنیای سیاســت هم کشانده بود. پتی از دوران جوانی نبوغ خودش را نشان داد. در نهایت هم با همین نبوغش بود که موفق شد در زمانی که هنوز خبری از اقتصاد سیاسی نبود از آن بنویسد. او سه اثر بزرگ در حوزه اقتصاد از خود بر جای گذاشت و در 16 دسامبر 1687 از دنیا رفت.
ویلیام پتی ماشــین ابــداع و اختراع بود. او قایقی عظیــم در نوع اولیهاش طراحی کرد، موتورهایی به شــکل نخســتین روی قایقها نصب کرد و ابزاری تولید کرد که نویســنده میتوانســت با کمک آن یک کاغذ زیر دســت خودش بگذارد و از نوشــتهاش هم زمان یک کپی بگیــرد. او مبتکر دنیای نظریهها هم بود. او تنها با فکر کردن روی دادهها و الگوهای ســادهای که در اختیار داشت موفق شــد به عنوان یک مرد انگلیسیِ ناشناخته به ایدههای جدیدی دست پیدا کند.
«چطور تولید ناخالص داخلی /GDP را اندازه گیری کنیم؟»
این مهمترین دســتاورد پتی بود. البته او ابتکارات دیگری هم داشت: چرا عرضه پول و بانک اهمیت دارند؟ تأثیر بیکاریِ مستمر بر اقتصاد چگونه است؟ او در واقع با پاسخ به همین پرسش ها، بستر علم اقتصاد مدرن را فراهم کرد .
پتی در ســال 1623 به دنیا آمد و از جوانی علاقه خود را به مســائلی مانند ساخت ساعت نشان داد اما وارد این حرفه نشد. شهر او رامسی بود، جایی که نزدیــک به دریا بود و به همین خاطر او از 14 سالگی به عنــوان قایقران کار میکرد. این یکی از نقاط عطف زندگیِ او بود. رفته رفته از شهرها و کشورهای دیگر سر درآورد. برای تحصیل به آمستردام و بعداً به پاریس رفت. در پاریس با کارهای توماس هابز آشــنا شد و از او تأثیر بســیار زیادی پذیرفت. جمعآوری داده و مشاهده و تجربه وقایع در دنیای حقیقی در کانون کارهای او قرار داشت.
در ســال 1646 به انگلســتان بازگشــت. تحصیلات خود را در دانشــگاه آکســفورد ادامه داد و به عنوان اســتاد آناتومی آغاز به کار کرد. در آن زمان تنها 27 سال داشــت. زمانی که موفق شــد جان یک زن را نجات بدهد به شهرت بســیاری رسید و به عنوان پزشــک عمومی به ایرلند دعوت شد. در سفرش به ایرلند بود که بیشــتر با اقتصاد آشنا شــد. ایرلندی را میدید که وضعیت تقریباً راکدی در برابر انگلســتانِ پر از رفاه داشت. رقیب جدیِ انگلستان را هم بیشتر شناخت: هلند.
خالق اقتصاد مدرن
زمانی که به ایرلند رسید مطالعات اقتصادیاش را آغاز کرد. همه چیز برای او به شــکل معمایی بود که باید حل میکرد. بالاخره بــه مهمترین اختراعش رســید: «تولید ناخالص داخلی». انگلیســیها در فاصله ســالهای 1652 تا 1674 دقیقاً سه مرتبه با هلندیها وارد جنگ شدند. در این دوران، کسانی که صاحــب زمین بودند با افزایــش مالیات مواجه میشــدند. از نظر پتی این کار غیرمنصفانه بود و به همین خاطر حســاب کتابهایش را آغاز کرد. او میگفت درآمدِ کل باید با هزینه کل برابری کند. در آن زمان هر کسی برای گذران زندگی و تهیه خوراک و پوشاک، روزانه 4.5 پنس نیاز داشت و جمعیت 6 میلیون نفر بود. هزینه سالانه چیزی حدود 40 میلیون پوند میشد. با همین محاسبات بود که او به چیزهای تازهتری نیز دست یافت.
ایدههای اقتصادیِ او بسیار بودند اما بقیه آنها اغلب به کار خودش میآمدند. برای مثال او نظریه پولیِ پیچیدهای داشت که تنها خودش میتوانست از آن بهره بگیرد. اما با همین نظریهها موفق شد نظام پولی و بانکیِ انگلستان را نقد کند. او با کمی محاســبه نشان میداد مشــکل هر اقتصاد ناکارآمدی در کجاست و برایــش راه حلی از نگاه خودش ارائه میداد. نظریههایی که او زمانی دور مطرح کرده امروز به نظر ساده و ابتدایی میآید. اما همان نظریههای ساده امروز پایه و اساس شــرکتهای بزرگی مانند گوگل و ای بِی را تشکیل میدهد. به هر حال همان طور که قایــق موتوریای که او در آن زمان اختراع کرد نقطه آغازی برای قایقهــای موتوریِ پیشــرفته بود، نظریههایش نیز نقطه آغازِ حرکت به ســوی اقتصاد مدرن بودند. به همین خاطر اســت که او را خالق علم اقتصاد به معنای مدرن و امروزیاش میشناسند.