برای یافتن راه حل یک مشکل یا حتی درک صحیح یک مشکل علاوه بر بصیرت به مهارت فنی نیاز داریم. بسیاری از اختراع‌ها مدت‌ها قبل از تحقق درذهن افراد جان گرفتند، مانند آن چه که در مورد لئوناردو داوینچی (1513) و فرانسیس بیکن (1636) دیدیم. در آثار داستانی هر چند غرض عمدتا تعریف حکایتی یا معرفی شخصیت جالبی است، غالبا از اختراع‌هایی که هنوز انجام نشده‌اند یا حتی کسی به فکرشان نیفتاده یا تکامل فناوری‌های موجود در آینده‌ی بسیار دور سخن به میان می‌آید.
در قرن نوزدهم مثال‌های بارزی از این گونه خیال‌پردازی‌ها و تصورات در کتاب‌هایی که امروزه آن‌ها را در مقوله‌ی علمی- تخیلی قرار می‌دهیم و شاید انتساب عنوان رمان‌های علمی به ان‌ها جایزتر باشد، عرضه شده‌اند. مقدم بر همه‌ی آثار ژول ورن نویسنده‌ی فرانسوی قرار دارد که برخی از رمان‌های او صرفا حادثه‌ای‌اند و در برخی دیگر دیدگاه‌هایی درباره‌ی آینده‌ی فناوری توصیف می‌شوند. در نخستین کتاب‌های او که واجد این ویژگی‌اند مانند پنج هفته در بالن که در سال 1863 منتشر شد و دور دنیا در هشتاد روز فناوری حمل و نقل فراتر از حد روز تصویر شد. زیر دریایی کاپیتان نمو در کتاب بیست هزار فرسنگ زیر دریا براساس نظریات رابرت فولتون که تا آن زمان در قید حیات بود نوشته شد و نام او را روی این زیردریایی تخیلی که دارای توانایی‌های بیشتری هم بود گذاشتند.
در کتاب از زمین تا ماه او تحقق سفر‌های فضایی را پیش‌بینی کرد. البته شاید نخستین کسی نبود که این پیش‌بینی را انجام داد. فناوری ساده‌ی ارسال سفینه‌ی او به فضا، استفاده از یک توپ فرسوده بود که با نیروی حاصل از انفجار باروت که نزد همگان آشنا بود، کار می‌کرد. در سایر آثار او از فناوری‌هایی سخن به میان می‌آید که امروزه برای ما شناخته شده‌اند مانند هلی‌کوپتر‌ها، ماهواره‌ها و پرتابه‌های موشک‌دار و حتی نیروی هسته‌ای.
یک نسل بعد نویسنده‌ی انگلیسی اچ. جی. ولز که در رشته‌های علمی تحصیل کرده و مدتی نیز به عنوان روزنامه‌نگار مطالب علمی می‌نوشت کار ژول ورن را ادامه داد. هنوز باید مدت‌ها بگذرد تا مواردی مثل ماشین زمان (1894)، موجودات ترکیبی جزیره‌ی دکتر مورو، و محفظه‌ی ضدگرانشی نخستین سفر انسان به کره‌ی ماه امکان‌پذیر گردند یا فناوری ایجاد مرد نامرئی به وجود آید. اما ابر گازهای سمی را که مریخی‌های مهاجم در جنگ دنیاها به کار بردند، در جنگ جهانی که بعد از نگارش این اثر اتفاق افتاد، دیدیم. بمب‌های لیزری کنونی نیز می‌توانند اشعه‌ی سوزانی مشابه آن تولید کنند و ابعاد و قدرت ماشین‌های متحرک مریخی‌های این رمان دیگر چندان برای ما حیرت‌آور نیستند.
ولز نیز مانند ژول ورن امکان پرواز در فضا را هر چند نه با قدرت و توان موشک، پیش‌بینی کرده بود. در کتاب وقتی خفته بیدار شود تحقق پرواز، ساخت تلویزیون و دستگاهی شبیه رادار سال‌ها یا دهه‌ها قبل از آن که حتی کسی اشکال ابتدایی آن‌ها را بسازد، پیش‌بینی شدند. در سال 1914 در کتاب جهان آزاد شد شیمی‌دانی ربع قرن پیش از آن که شکافت هسته‌ای امکان‌پذیر گردد موفق به رهاسازی انرژی هسته‌ای شد. البته این مسائل بخش‌هایی از درون مایه‌ای گسترده‌ترند. هم ماشین زمان و هم وقتی خفته بیدار می‌شود بر این اساس که آینده حداقل در زمینه‌ی فناوری با حال یا گذشته تفاوت بسیار دارد نوشته شده‌اند. در کتاب جنگ دنیاها تمدن‌هایی که متعلق به زمان واحدی هستند چه بسا از نظر توانایی‌های فناوری با هم تفاوت بسیار داشته باشند.
در آثار بعدی ولز به تدریج تفکر بدبینانه‌تری پیدا کرد و نشان داد که پیشرفت‌های فناوری به جای آن که منجر به اشاعه‌ی آزادی شوند به انحطاط، نابودی و بردگی می‌انجامند. در نوشته‌های اولیه‌ی او نیز نشانه‌های چنین نگرشی وجود دارد. در داستان جنگ هوایی امکان تخریب توسط هواپیماها (که تازه اختراع شده بودند) در زمان جنگ مطرح شد. صحت این پیش‌بینی تنها 5 سال بعد در پیروزی کیتی هاوک به اثبات رسید و 5 سال بعد از آن نیز با آغاز جنگ جهانی محرز شد. محتوی ژرف‌تر پیام ولز این بود که پیشرفت فناوری منجر به ایجاد قدرت به مراتب بیشتری می‌شود و این خود نظم جهانی را بر پایه‌ی وجود کشورهای متعدد ناپایدار می‌کند و لذا در این حال چند حکومت فراملی برای حفظ نسل بشر فرمانروایی جهان را بر عهده می‌گیرند.
نویسندگان به تدریج هر چه بیشتر اعتماد خود را به دانش از دست دادند و پیام‌های آن‌ها در قرن بیستم بدبینانه‌تر شد. شاهکار دهشت‌زای جورج ارول به نام 1984 شاید نوعی دادخواست بر ضد حکومت‌های تمامیت‌گرا و سلطه‌گر آن زمان بود. اما کاربرد استثمارگرانه‌ی فناوری در این کتاب بر تلخی و گزندگی مطلب می‌افزاید. تلویزیون که در سال 1948 (زمانی که اورول رمان خود را می‌نوشت) تازه به بازار آمده بود، در این رمان به ابزاری برای مرعوب کردن و کنترل ذهنی افراد توسط حکومت در می‌آید. ماشین «بگو- بنویس» وینستون اسمیث مثال ساده‌ای از این گونه دستگاه‌ها برای خلق مداوم و مکرر گذشته است. رمان شاد آلدوس هاکسلی به نام دنیای قشنگ نو آکنده از مثال‌هایی درباره‌ی نفوذ و گسترش فناوری است. از برنامه‌های تولید مثل و تکثیر انبوه انسان‌ها و ایجاد خواب شرطی برای تولید جامعه‌ی طبقاتی باثبات گرفته تا داوری آرام‌بخش «سوما» که همه به آن دسترسی دارند و بازی‌هایی چون «اسکوآش آسانسوری» و «گلف الکترومغناطیسی» که نماد تظاهر به ولخرجی هستند. چنان که گفت‌وگوی بین ساواژ (وحشی) و کنترلر (ناظر) نشان می‌دهد، نیاز به امنیت به واسطه‌ی فناوری می‌تواند منجر به قربانی شدن هویت انسانی افراد شود.
در دوره‌ی ما نیز علمی- تخیلی‌نویس‌های بسیاری مشغول به کارند که برخی از آن‌ها دید و بینش عمیق‌تری دارند (مطلبی که در مورد نویسندگی در هر زمینه و سبکی صدق می‌کند). آن‌ها چشم‌انداز‌های متفاوتی از آینده را برای ما ترسیم می‌کنند. در برخی از این کتب قوانین طبیعت آن طور که ما اکنون می‌شناسیم عمل نمی‌کنند، نکته‌ای که احتمال وقوع آن ناچیز است، اما مطالب داستان‌های علمی- تخیلی اکنون شاید در آینده به تحقق بپیوندند. علاقه‌مندان سریال تلویزیونی پیشتازان فضا همیشه به ما یادآوری می‌کنند که دستگاه‌های «رابطی» که در قسمت‌های نخست این سریال دیده بودیم، خیلی شبیه تلفن‌های همراهی هستند که امروزه به کار می‌بریم.
