تست‌های شخصیتی زیادی وجود دارد که همه‌شان جوری طراحی شده‌اند که به ما کمک کنند تا رفتار‌هایمان را بفهمیم. یکی از معروف‌ترین آن‌ها تست «میرز-بریگز» است که نوع شخصیت افراد را نشان می‌دهد.
تست شخصیت میرز-بریگز چیست؟
تست میرز-بریگز در کتاب‌ها به اسم نشان‌دهنده نوع میرز-بریگز خوانده می‌شود و نخستین بار کاترین کوک بریگز و دخترش ایزابل بریگز، آن را براساس نظریه‌های روان‌شناسی کارل یونگ طراحی کردند. خلاصه کلام این است که این تست شخصیت انسان‌ها را براساس ۴ دسته دوتایی تقسیم‌بندی می‌کند و هر نوع با یک حرف مشخص می‌شود. مطابق این تست در مجموع ۱۶ نوع شخصیت مختلف وجود دارد.
ویژگی‌های روان‌شناختی مختص هر یک از این چهار دسته دوتایی از این قرار است:
برونگرایی / (E)درونگرایی: (I) ترجیح می‌دهید بر دنیای بیرون از خودتان تمرکز کنید یا بر دنیای درونی خودتان؟
حس /(S) شهود: (I) ترجیح می‌دهید بر اطلاعات اساسی که دریافت میکنید تمرکز کنید یا ترجیح می‌دهید آن اطلاعات را تفسیر کنید و به آن‌ها معنا اضافه کنید؟
فکر / (T)احساس : (F) وقتی که می‌خواهید تصمیم بگیرید، ترجیح می‌دهید اول منطقی و منسجم بودن تصمیمتان را در نظر بگیرید یا ترجیح می‌دهید اول آدمها و وضعیت دور و برتان را برانداز کنید؟
قضاوت /(J) ادراک : (P) در ارتباطی که با دنیای خارج بر‌قرار میکنید دوست دارید همه چیز معلوم و مشخص باشد یا دوست دارید اطلاعات و گزینه‌های جدیدی در اختیار شما قرار بگیرد؟
به افراد ۴ حرف اختصاص داده می‌شود که نشان می‌دهد کدام ویژگی‌های شخصیتی بیشتر با آن‌ها جور در می‌آید. مثلاً براساس این علایق مختلف شخصیت من INTP است که معنی‌اش این است که من در مقایسه با همنوعان زود‌جوش و خونگرم خودم که احساساتشان را بیرون می‌ریزند ساکت‌تر هستم و بیشتر فکر و تحلیل می‌کنم. اما چطور می‌شود این ارزیابی شخصیت را درباره شخصیت مالی هم به‌کار برد؟
شخصیت مالی شما از چه نوع است؟
براساس چیز‌هایی که در بالا گفتم ما شاخص‌های مخصوص خودمان را برای تعیین شخصیت مالی افراد مشخص کردیم. در جدول زیر نشان داده شده است که هر حرف به کدام شخصیت مالی مربوط است. بعد از آن هر یک از این انواع شخصیت را مفصل توضیح داده‌ایم.
بدهکار (D) / پس اندازگر (S)
بدهکار: اگر جزو این دسته از افرادی هستید، برای خریدهای بزرگ خود به جای آنکه پول لازم را پس انداز کنید پول قرض می کنید. افرادی که شخصیتشان از این نوع است همیشه بدهکارند چه این بدهی به صورت کارت اعتباری باشد و چه به صورت وام دانشجویی یا وام مسکن.
بدهکارها معمولاً خرجشان از دخلشان بیشتر است که علتش ممکن است این باشد که مهارت های لازم برای مدیریت پول را ندارند یا از لحاظ مالی آمادگی خوبی ندارند و به همین خاطر برای تامین مخارج خود بر دیگران تکیه می کنند. از طرف دیگر این جور آدم ها می توانند از قرض هایی که می توانند به شیوه ای مدبرانه استفاده کنند. آن ها پول قرض می کنند تا بتوانند از فرصت های پربازدهی که آخر کار به صرفه تمام خواهند شد استفاده کنند. این دسته از افراد معمولاً دوست دارند سطحی از زندگی داشته باشند که از آنچه درآمد شغلی شان اقتضا می کند بالاتر است.
پس اندازگر: پس اندازگرها دوست ندارند به کسی بدهکار باشند و ترجیح می دهند چیزها را بی معطلی صاحب شوند- حتی اگر این باعث شود دخل و خرج هایشان خیلی دقیق و حساب شده باشد. این افراد از مخارج خود می زنند تا همیشه پول کافی داشته باشند و وقتی هم که پول کمی دارند با همان مقدار کم سر می کنند.
آدم های پس اندازگر پول را دقیقاً یک جور سپرده و محافظ در مقابل وضعیت های نامعین آینده یا وضعیت های اضطراری مالی قلمداد می کنند اما این معنی اش لزوماً این نیست که آن ها از سرمایه گذاری های پرخطر یا سرمایه گذاری هایی که راحت به پول نقد تبدیل نمی شود می ترسند. هدف این نوع آدم ها از سرمایه گذاری آن است که همیشه وضعیت مالی خوب و بی دردسری داشته باشند و با این کار هم در حال حاضر و هم در آینده پول کافی داشته باشند.
جسور (A) / محافظه کار (C)
جسور: اژدر اژدری، تحلیلگر بازار و سرمایه گذاری می گوید: کسانی که روشی جسورانه در سرمایه گذاری دارند و از این لحاظ آدم های پردلی هستند به دنبال آن هستند که از سرمایه گذاری های خود کسب درآمد کنند و همین است که طرفدار کارهای پرریسک و پردرآمد هستند. این افراد همچنین از فرصت های جدید یا ناشناخته برای سرمایه گذاری – مثل بازار آتی ها و بازار ارز – با آغوش باز استقبال می کنند. «جسورها» بیشتر برای امروز کار می کنند تا فردا و غالباً پول را جوری مدیریت می کنند که درآمد امروزشان حداکثر شود و به پس انداز برای آینده دور خیلی بها نمی دهند. هارا می گوید: «سبک زندگی این جور آدمها غالباً سبک زندگی افراد پردرآمد است یا دوست دارند اینطور باشند و به خاطر همین دوست دارند بیشتر ریسک کنند تا بتوانند زود سود کنند.»
محافظه کار: از طرف دیگر اژدری با آدم هایی هم که شخصیتشان متضاد افراد جسور است یعنی با آدم های محافظه کار هم خیلی سر و کار دارد. او می گوید: «این افراد خیلی از ریسک فرار می کنند و معمولاً مسائل مالی شان را طوری مدیریت می کنند که هیچ وقت پول از دست ندهند.» سرمایه گذاران محافظه کار معمولا بخش بزرگی از درآمدشان را در حساب های بانکی پس انداز می کنند یا در جاهایی شبیه به این حساب ها که ریسک کمی دارد سرمایه گذاری می کنند.
محافظه کار خیلی حواسشان به «روز مبادا» است و به اوضاعی که در آن همه چیز از قبل معلوم نباشد شک دارند و این باعث می شود که ضرر کردن روی یک محصول مالی مطمئن و معلوم مثل حساب پس انداز را به سود کردن روی محصول ناآشنایی که خودشان امتحانش نکرده اند ترجیح بدهند. هارا این را هم می گوید که شکلی از سرمایه گذاری که این نوع آدم ها به آن علاقه دارند معمولاً سرمایه گذاری در ملک است.
برنامه ریز (P) / ابن الوقت (I)
برنامه ریز: بهروز خدارحمی، مدیر مسئول معیشت که یک متخصص کارکشته در حوزه مشاوره مالی است می گوید آدم هایی که شخصیتشان از نوع برنامه ریز است دنبال فرصتی برای پس انداز کردن پول می گردند و مدبرانه و با سیاست عمل می کنند تا بتوانند در چارچوب دخل و خرج خانواده خود این کار را انجام بدهند. به قول وی، «خیلی از آدم های برنامه ریز آینده را خیلی خوب برانداز می کنند و می فهمند که امروز باید چه کار کنند تا فردا آن جایی که دلشان می خواهند باشند».
برنامه ریزها همچنین هدف های مختلفی را که با پول می شود به آن ها رسید – چه بلند مدت باشد چه کوتاه مدت – خیلی خوب مشخص و اولویت بندی می کنند. این جور آدم ها برای همه چیز، از باز کردن حساب پس انداز برای روز مبادا گرفته تا مسافرت های خانوادگی و بازنشستگی، ملاک و زمان تعیین می کنند.
ابن الوقت: دکتر خدارحمی می گوید این جور افراد که تابع امیال آنی خود هستند غالباً زیاد به این فکر می کنند که دوست داشتند سبک زندگی مالی شان چطور باشد اما معمولاً «تفکر مدبرانه لازم برای آن که سبک زندگی مالی متوازنی داشته باشند» ندارند.
با این حال یکی از مشاوران معیشت که در روان شناسی پول تخصص دارد معتقد است اگر چه آدم های ابن الوقت معمولا با پول خوب تا نمی کنند اما همیشه هم اینطور نیست. او می گوید:« این افراد غالباً از این لحاظ که می توانند برای خرج کردن پول تصمیم های سریعی بگیرند قدرتی دارند که بقیه ندارند. این تصمیم ممکن است خرید خانه قبل از آنکه کس دیگری پیشنهاد بالاتری بدهد باشد یا سرمایه گذاری کردن در چیزی قبل از آنکه قیمتش زیادتر شود.» وی همچنین می گوید که آدم های دارای این نوع شخصیت طرفدار آن هستند که پول را برای لذت بردن مثلا سفر رفتن- خرج کنند و به طور کلی از ثمرات کار خود لذت ببرند.
گشاده دست (G)/ اندوزنده (H)
متن کامل مقاله را می توانید در نشریه معیشت، شماره 5 مطالعه نمایید.
