این زیست‌شناس فرانسوی در اواخر قرن نوزدهم به دلیل ارائه‌ی «نظریه‌ی میکروبی» بر رقبای خود پیروز شد. او اعلام کرد که بیماری‌های گیاهی و حیوانی توسط موجودات ریزی که همان میکروارگانیسمها یا باکتری‌ها هستند به وجود می‌ایند و این نکته را اثبات نیز کرد. همین مطلب درباره‌ی تخمیر شراب یا آبجو و ترش شدن شیر و فساد و خرابی همه‌ی مواد طبیعی و حتی هضم غذا در روده‌های حیوانات نیز صادق بود. این فرایند‌ها به دلیل تغییرات شیمیایی ناشی از فعالیت میکروارگانیسمها برای تولید انرژی مورد نیاز جهت ادامه‌ی حیات به وجود می‌ایند.
همچنین معلوم شد که بسیاری از میکروارگانیسمها برای حیات نیازی به اکسیژن ندارند و این نکته تاثیر عمیقی بر فناوری داشت. این درک نوین سبب پیدایش جراحی ضدعفونی یا غیرعفونی توسط ژوزف لیستر شد (1867) و با کاستن از موارد بروز عفونت‌های کشنده در زخم‌های جراحی سبب نجات جان بسیاری از بیماری شد و سرانجام پاستور را به رواج واکسیناسیون بر ضد بسیاری از بیماری‌ها کرد.
در زمینه‌ی صنعت این نگرش منجر به ارتقای تولید محصولاتی چون الکل از طریق تخمیر شد، چون هر میکروارگانیسم واکنش‌های خاصی را کاتالیز می‌کند و صنعت گران با استفاده از میکروب‌های مناسب برای تسریع واکنش‌های مطلوب توانستند کیفیت محصولات تولیدی را بالا ببرند.
وقتی اسم پاستوریزاسیون را می‌شنویم یاد پاستور می‌افتیم. پاستوریزاسیون شیوه‌ای است که در 150 سال گذشته برای جلوگیری از فساد آب میوه‌ها و محصولات لبنی مورد استفاده قرار گرفته است. پاستور دریافت که باکتری‌های مولد فساد نسبت به گرما و برخی از مواد شیمیایی حساس هستند و لذا می‌توان آن‌ها را کشت یا ناتوان کرد. ناپلئون سوم در سال 1864 از پاستور خواست تا در مورد بیماری‌هایی که صنعت شراب را دچار مشکل می‌کردند تحقیق کند. او پی برد که گرم کردن شراب تا دمای 55 درجه سانتی‌گراد به مدت چند دقیقه می‌تواند باکتری‌ها را از بین ببرد و از فساد شراب پیشگیری کند. کمی بعد همین شیوه برای پیشگیری از فساد آبجو و شیر به کار رفت و واژه‌ی پاستوریزاسیون به زبان راه یافت.
غالبا هر چه دما بالاتر می‌رفت، مدت زمان حرارت دادن کوتاه‌تر می‌شد. امروزه پاستوریزاسیون شیر امری رایج است. اگر شیر را به مدت 20 ثانیه در دمای 62 درجه‌ی سانتی‌گراد نگه دارند پاستوریزه می‌شود هر چند شیر در این حالت کاملا استریل نبوده و نیاز به نگهداری در یخچال دارد. پاستوریزاسیون فوق دمایی (ultrahigh- temperature UHT) برای تولید آب میوه‌ها و شیرهای با ماندگاری طولانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که دیگر نیازی به نگهداری در یخچال یا ماده‌ی افزودنی ندارند. در این حالت این مواد را تحت فشار قرار داده و تا بالای نقطه‌ی جوش گرم می‌کنند طوری که در عمل حالت جوشیدن اتفاق نیفتد. البته این شیوه می‌تواند طعم مواد غذایی را تغییر دهد و در کل پاستوریزاسیون کیفیت و ارزش مواد غذایی را کم می‌کند.
