آشنايي با علائم زلزله
زلزله هر چند قابل پیش بینی نیست ولی در زمان کوتاهی قبل از آغاز خود دارای علائمی است مانند حركتهاي غير طبيعي حيوانات خصوصا حيوانات خانگي همچون ماهي، گربه و سگ كه احتمال نگهداري آنها توسط شما در منزل وجود دارد . دوم ايجاد بي دليل حبابهاي هوا بروي سطح آب در استخرها و حوض حياط خانه، هيجان پرندگان به يكباره و سپس سكوت چند لحظه اي قبل از زلزله، بالا آمدن آب يا شفافتر يا بشدت گل آلود شدن يا تغيير دماي محسوس آب چاهها و……..
آغاز زلزله
شاهدان زيادي پس از زلزله گفته اند كه با صدايي عجيب روبرو شده اند، بله اين مطلب درست است، در ابتدا صدای نامتعارفي شنيده ميگردد و به سرعت لرزش های اوليه که معمولا با شدت بالا نيستند خواهند رسيد و پس از آن موج اصلی با مدت زمان چند ثانيه ای و پس از آن پس لرزه هايی با شدت پائين و اتمام زلزله !
عزيزان من گاهی اين چند لحظه مابين مراحل زلزله چند دقيقه وحتی همچون بم چند ساعت است، بصورتي كه خود پيش لرزه ها را ما با زلزله اصلي اشتباه ميگيريم ، بم در ساعات پايانی شب دو بارلرزيده بود اما عزيزان ما يا با بی توجه به آن در منازل خود خوابيدند و يا چند ساعتی را که سرمای بيرون به آنها امکان تحمل داده بود را در حياطها ماندن و سپس به داخل باز گشته و خوابيدند ! …..
پس اول از همه اگر زلزله کوچکی را تجربه کرديد فراموش نکنيد که ممکن است موج اصلی در راه باشد مکان های امن خانه را برای استراحت در نظر بگيريد . حتمابا هوشياري بخوابيد اگر امکان خوابيدن در حياط را داريد به عنوان يک تفريح هم شده شبی را با عزيزانتان در حياط بيدار بمانيد، البته توجه كنيد كه از آوار ديوارهاي حياط و خود ساختمان ايمن باشيد .
قبل از زلزله
سعي کنيد يک جعبه کمکهاي اوليه در محلي امن و محکم نگهداري کنيد يک راديوي باطري دار، چراغ قوه، پتو، کبريت، بيل و کلنگ را در جاي مطمئني قرار دهيد يک ظرف پلاستيکي محتوي آب آشاميدني رادر محلي مستحکم قرار دهيد و هر از چندي آب آنرا عوض کنيد.
از نحوه قطع برق آب و گاز مطلع گرديد و اين کار را به همه اهالي خانه ياد بدهيد.
اشياي سنگين را در محل هاي مرتفع قرار ندهيد.
محل خواب خود را دور از پنجره ها، آيينه ها و قاب عکس قرار دهيد و دقت کنيد که زير آشياي آويختني مثل لوستر، گلدانهاي آويز و اشياي تزييني نخوابيد.
اشيا شکستني را در محل امني قرار دهيد.
مواد آتش زا را از نزديکي آبگرمکن و اجاق دور کنيد.
کليه راههاي خروجي محل زندگي کار يا تحصيل خود را شناسايي کنيد.
نحوه کار با کپسولهاي آتش نشاني را فرا بگيريد.
آشنايي با جعبه امداد ونجات زلزله
شما ميبايست با استفاده از يك جعبه فلزي محكم لوازم وتجهيزات لازم را براي پس از زلزله در حياط منزل خود نگهداري كنيد ، اين جعبه ميبايست در محلي مناسب نصب شود كه پس از زلزله در دسترس باشد ،
خلاصه اي از لوازم مورد نياز را در ليست زير برايتان گرد آوري كرده ايم اما ميبايست توجه داشته باشيد كه هر كدام از اين لوازم ذكر شده داراي چه كارائي هايي ميتواند باشد .
ليست لوازم به شرح زير ميباشد :
کلاه ايمنی – کپسول آتش نشانی – چراغ قوه – آب معدنی حداقل يك بسته – انواع كنسرو – چاقو – چنگال – قاشق – ناخن گير – پتو – راديو ترانزيستوری – يك بسته الكل جامد – يك نقشه شهر -لباس زير –كيف كمكهاي اوليه با اضافه نمودن موارد( قرصهای مسکن – تب بر – کرمهای ضد قارچ و ضد عفونی کننده برای بانوان – کرم ضد آفتاب برای مناطق گرم – باند – مواد ضد عفونی کننده-کرم های ضد درد) – اگر كودك داريد لوازم كودك – چند متر نايلون با عرض شش متر حداقل برای ساخت يك چادر موقت – قلم وكاغذ – ديلم كوتاه – بيل دسته كوتاه – كلنگ – قرقره و طناب پنبه ای – يك شيشه الكل يا نفت – مقداری پول نقد – آينه – فتوکپی از اسناد شخصی خودتان بنا بر تشخيص – سوت – شماره تلفنهای مورد نياز خصوصا شماره تلفنهای بستگانتان – ومواردي كه ما فراموش كرده ايم و شما به ما ياداوري خواهيد كرد .
موارد ايمني در حال زمين لرزه
فرار از ساختماني که در حال لرزش است حسي غريزي است که ممکن است چندان عاقلانه نباشد در زلزله ۱۹۳۳ رفتار ساکنان ساختمان مرکزي آتش نشاني بهترين تجربه است که بسياري در حين فرار از ساختمان در حال لرزش گرفتار ديوار در حال فرو ريختن شدند.
اگر خارج از منزل و در فضاي باز و دور از ساختمانها هستيد که برويد به شانستان دعا کنيد.
اگر در داخل کوچه ها يا خيابانهاي باريک هستيد سعي کنيد براي خود جان پناهي پيدا کنيد مثلا به زير اتومبيلها برويد در صورتي که نزديک پنجره هاي بزرگ و تير چراغ برق هستيد از آنها فاصله بگيريد.
اگر داخل اتومبيل هستيد دور از پلهاي هوايي و ساختمانهاي بلند توقف کنيد و تا پايان زلزله در داخل اتومبيل باقي بمانيد و بعد به حرکت خود ادامه بدهيد.
اگر داخل منزل هستيد در صورت امکان زير ميز يا زير تختخواب يا چهار چوب در پناه ببريد. مناطق امن ساختمان خود را از قبل شناسايي کنيد.
هنگام خروج از ساختمان به سمت در هجوم نبريد و تاحد امکان خونسردي خود را حفظ کنيد.
در صورتي که در طبقات بالايي ساکن هستيد به فکر پله هاي اضطراري نباشيد چون غالب آنها از ساختمان جدا شده اند يا در اثر ريزش خرده سنگ مسدود هستند.
به هيچ عنوان از آسانسور استفاده نکنيد.
پس از پايان زلزله
الف : ساختمان مسكوني شما در برابر زلزله مقاومت كرده است :
1- حتما بعد از زلزله خانه را ترک کنيد و آنجا باقي نمانيد بعضي مواقع ديده شده است که ابتدا يک زلزله کوچک مثلا ۵ ريشتري روي ميدهد بعد از چند دقيقه زلزله بزرگتري اتفاق ميافتد بنا بر اين بعد از خاتمه اولين لرزش خانه را ترک کنيد راديو را براي شنيدن دستورات اضطراري روشن کنيد و فکر تلفن را از سرتان بيرون کنيدبراي شروع به حركت در منزل دقت كنيد تا بعلت بريدگي پايتان صدمه نبينيد ، ميتوانيد بكمك ملافه و يا تكه اي از لباس خود از يك كتاب نازك كه بتوان به آن انحنا داد و يا يك مجله ، كفش بسازيد .
2- دقت به بوي گاز داشته باشيد احتمال آتش سوزي بالاست !پس آب و برق و گاز منزل را قطع کنيد.پس از پایان یافتن زلزله در صورتي که آب قطع شده است از اب داخل منبع آبگرمکن هم ميتوانيد استفاده کنيد.
3- در حركت بسوي بيرون گروهي حركت نكنيد شما ابتدا جلو برويد و بقيه خانواده تك تك به دنبال شما حركت كنند تا در صورت هرگونه احتمال ريزش همچون آسيب ديدگي دهانه چاهي كه در مسير خروج شما طوقه آن ريزش نموده ، احتمال تخريب دهانه بعلت سنگيني حركت جمعي و سقوط در چاه براي خانواده كم گردد .
4- اول خانواده را در خيابان رو بروي منزلتان اسكان بدهيد سپس براي جمع آوري لوازم مورد نياز به داخل باز گرديد چرا كه ممكن است زلزله ديگري با شدت بيشتر در راه باشد !
5- با تشكيل هسته محلي در كوچه خود امكان تامين امنيت را براي خانواده خود بوجود بياوريد ( چند خانواده در كنار يكديگر تشكيل هسته محلي را ميدهند )
6- تا حد ممکن بر روي آوار حرکت نکنيد چون امکان دارد افرادي زير فضاي خالي آوار وجود داشته باشند که حرکت شما باعث ريزش آوار بر روي آنها شود.
7- اگر مجروحي را در زير آوار پيدا ميكنيد حتما در هنگام بيرون آوردن او دقت كنيد تا بر اثر فشار به ستون فقرات او در هنگام بيرون كشيدن ، موجب شكستن مهره هاي كمر و فلج او بعلت قطع نخاع نگرديد .
ب : ساختمان مسكوني شما در برابر زلزله مقاومت نكرده است و شما در زير آوار گرفتار شده ايد :
اولا بجای انكه از همان اول شروع به فرياد زدن بكنيد ببينيد در چه وضعيت هستيد. ايا هوا برای تنفس شما به مقدار كافی وجود دارد. در تاريكی مطلق در زير اوار از صدا زدن به آرامی و يا سوت زدن و توجه به انعكاس صدا حجم فضاي پيرامونتان براي شما مشخص خواهد شد، اگر حجم هواي شما كم است، جدا از سرو صدای بی خود و ايجاد هيجان مضاعف خود داری كنيد هيجان شديد ، حركت سريع و فرياد زدن به سرعت اكسيژن شما را به پايان ميبرد و بدنتان هم بعلت تعرق زياد سريعا آب خود را از دست ميدهد ، به دقت گوش بدهيد تا صدا های پيرامون شما به شما اعلام كند كه كسی در نزديكی شما بروی آوار حركت ميكند ، اكنون اگر ميتوانيد فرياد بزنيد اما توجه كنيد فرياد پی در پی و باشدت بالا صدا و قدرت حنجره شمارا تحليل ميبرد پس با دقت عمل كنيد . بقول راننده كاميونها ( تند نرو التماس نكن )
اگر امكان فرياد زدن بنا بر هر دليلی نداری ميتوانی با سوت زدن كمك بخواهی و اگر امكان انرا هم نداری از روش ضربه زدن استفاده كن دستان و پاها را در صورت امكان به اشيا كنارشان بشرط عدم ريزش بيشتر اوار بزن اين صدا ها بشرط سكوت در بيرون قابل شنيدن هستند پس دقت كن صداهای ارام ترا در صورتی خواهند شنيد كه ترا توسط ابزار زنده يابی پيدا كرده باشن والا در شلوغی و ازدحام از صداهای ارام كاری بر نمی ايد پس بهتر است در زمان سكوت در خارج از ضربه های ارام كمك بگيرد
البته زمان ارامش بيرون نشان دهنده رسيدن شب است و اين زمانی است كه گروه های زنده ياب در سكوت شب با روش اعلام حضور به مدت يك دقيقه و سكوت پس از ندا به مدت چهار دقيقه بدنبال علائمی همچون صداهای ضربه ای و ناله ها هستند( البته اگر دوره های زنده يابی جمعيت كاهش خطرات زلزله را ديده باشند).
و اما بخش دوم استقامت در زير اوار بخش روحيه است و حفظ و تقويت آن
۱- ايمان به خدا از واجبات است ودعا بيشترين كمك ! اگر دعايی زيبا بلدی كه خوشا به حالت اگر بلد نيستی تجربه ای را با ذكر گفتن آغاز كن ذكر يعنی تكرار يكی از اسماع الهی با حضور قلب . من نام رحمان و رحيم خدا را پيشنهاد ميكنم ميتوانی با تكرار ذكر ( يا رحمان و يا رحيم ) تمركز خودت را بر رحمت خداوند قرار دهی مطمئن باش فوق العاده است من تجربه انرا دارم .
۲-به ياد اوردن خاطرات خوب زندگی از كودكی تا بزرگی هم فوق العاده است هم زمان را ميكشد و هم ترا به استقامت بيشتر برای تجربه های زيبای بعدی وادر ميسازد
۳-قابل توجه دوستان اهل عرفان از ايرانی تا سرخپوستی ( مراقبه – مديتيشن – تمركز – ذكر و……….. ) يادتون نره
۴- در ارمنستان شوروی پدری به پسر ده ساله اش قول داده بود كه هميشه به كمك او بيايدو در بدترين شرايط او را نجات دهد اين قول ، انچنان ايمانی در كودك بوجود اورده بود كه همكلاسيهايش را هم در زير اوار دلداری ميداد كه پدرم ما را نجات ميدهد او به من قول داده و حتما خواهد امد و البته آن پدر شير مرد به تنهايی و پس از شش ساعت اوار برداری از روی كلاس پسرش او را به همراه دوستانش نجات ميدهد . شما هم اينكار را ميتوانيد تجربه كنيد حتی با بچه های گروه امداد ونجات خودتان بهم قول بدهيد كه تا همديگر را زنده و يا مرده از زير آوار در نياورده ايد از شهر خارج نشويد نتيجه آن واقعا جالب است .
ممکن است مکانی که شما در ان گير افتاده ايد فضای داری حجم مناسبی باشد مثلا در زير يک قطعه سقف بتنی گير افتاده باشيد يا در زير يک تخت فلزی و يا مشابه آن . همانند جوانی که در داخل کمد در بم زنده مانده بود حتما توضيح ان را در روزنامه ها خوانده ايد .
شما ميتوانيد از هر سه روش تقاضای امدادی که قبلا برايتان نوشته شد استفاده کنيد اما يک نکته را فراموش نکنيد همين که خداوند شما را در زير يک سقف بتنی با فضای قابل توجه قرار داده يعنی لطف الهی نصيب شما شده است و امکان نجات شما درصد بالايی را پيدا کرده است بنابراين اول خدا را شکر کنيد و بعد قدر اين لطف را با رعايت نکات زير بدانيد. اگر شما تا روز سوم زنده بمانيد نیروهای امدادی شما را پيدا خواهد کرد .
۱- از انجام حرکتهايی که موجب ريزش اوار ميشود خوداری کنيد اگر در زير آوار سنگين باشيد که مطمئنا کاری بيهوده است و اگر در سطح باشيد ميتوانيد پس از دو روز که نا اميد از کمک شده ايد ريسک اينکار را که بسيار بالاست را قبول کنيد .
۲- از اکسيژن موجود با پائين اوردن حرکت و ارامش بخشيدن به خود حداکثر استفاده راببريد
۳-بيشتر گوش دهيدو کمتر صدا کنيد و تا صدای مثبتی از بيرون نشنيديد از سرو صدای بيجا خود داری کنيد چون شما حداقل تا سه روز براثر تشنگی نخواهيد مرد و تا هفت روز غذا نخوردن را ميتوانيد با هوشياری تحمل کنيد
۴- حرکت بيجا موجب تعرق و از دست دادن آب بدن ميشود پس مواظب باشيد
۵-اگر در فضای پيرامونتان مکانی را امن تر از بقيه جاها ميبينيد سرتان را در آن محل قرار دهيد و يا حداقل سرتان را بسمت شکم برده و بصورت جنين قرار بگيريد اين حالت امکان محافظت از سر شما را بيشتر ميکند توجه داشته باشيد با توجه به ازدحام تماشاچيان عمليات امداد ونجات که متاسفانه بروی اوار به تماشا می ايستند امکان ريزش مجدد بروی شما هميشه هست
۶-وقتی قرار است در شرايط سخت زنده بمانيد بدانيد اگر نکته ای موجب ازار و در نتيجه عصبی شدن شما بشود مطمئن باشيد به سرعت به مرز نااميدی و رها کردن مقاومت ميرويد اين را گفتم تا به عرق سوز شدن بدنتان و نيز التهاب پوستتان بر اثر تماس با ادرارتان توجه کافی کنيد اين مشکلات بطور غير مستقيم بر سرنوشت شما تاثير ميگذارند
۷- به رطوبت خاکهای اطرافتان دقت کنيد احتمال شکستگی لوله های آب منزلتان همواره وجود دارد اگر به جريان ابی دسترسی پيدا کرديد بدون هيچ شکی تا انجا که امکان دارد اب بنوشيد.چون ابهای لوله های آب به سرعت با توجه به شکستگی های لوله در سطح شهر به پايان خواهد رسيد.
