کلاژن از چه جنسی است و چه کارکردی در بدن دارد؟
کلاژن خانواده‌ای از پروتئین‌های فیبری خاص است که سلول‌های برخی از بافت‌های همبند در همه پستانداران و از جمله انسان را احاطه کرده است. این پروتئین‌ها را سلول‌های بافت همبند می‌سازند و کارشان حفظ انسجام و مقاومت مکانیکی در برابر کشش‌هاست. کلاژن‌ها با توجه به بافتی که در آن قرار گرفته‌اند، میزان مقاومت و کشسانی متفاوتی دارند. بخش قابل‌توجهی از ذخایر کلاژن در بافت استخوانی است اما کلاژن پوستی، چشم، مفصلی، عروقی و ماهیچه‌ای هم داریم.
آیا صرفا با افزایش سن، میزان کلاژن پوست کاهش می‌یابد و علایم پیری پوست ظاهر می‌شود؟
به هر حال، کلاژن در تمام طول عمر به طور طبیعی در بدن ساخته می‌شود اما به دلایل گوناگونی مثل کاهش سوخت‌وساز بدن با افزایش سن، تخریب بیش از حد کلاژن بافت همبند به دلیل آسیب‌های خارجی، تابیدن اشعه ماورای بنفش، آلودگی هوا و کمبود مواد مغذی لازم برای تولید کلاژن در رژیم غذایی، گاهی تولید کلاژن در بافت‌های همبند کاهش می‌یابد و عوارض ناشی از آن ظاهر می‌شود. این عوارض در پوست شامل شلی و افتادگی پوست و ظاهر شدن چین و چروک است.
این روزها پودر کلاژن در ماهواره تبلیغ می‌شود. مصرف این نوع مکمل‌ها را برای فردی که دچار کمبود کلاژن شده، توصیه میکنید؟
اینکه پودر کلاژن هم بتواند روند پیری پوست را به تاخیر بیندازد، چندان موضوع علمی‌ای نیست زیرا کلاژن پودری بعد از مصرف وارد دستگاه گوارش می‌شود و ساختار آن تحت تاثیر آنزیم‌های گوارشی تغییر شکل می‌دهد و خرد می‌شود. مسلما بعد از ورود به خون این تغییرات باعث می‌شود کلاژن دیگر تاثیر کلاژن اولیه را نداشته باشد و نتواند جایگزین کلاژن طبیعی در پوست شود. البته تهیه‌کنندگان این نوع کلاژن ادعا می‌کنند در تهیه پودر کلاژن از تکنولوژی نانو استفاده شده و به همین دلیل این نوع کلاژن هنگام عبور از دستگاه گوارش دچار تغییر نمی‌شود اما حتی اگر این ادعا هم درست باشد از کجا معلوم که کلاژن خورده‌شده واقعا جای کلاژن پوست بنشیند؟!
کلاژن تزریقی چطور؟ موثر است؟
در گذشته از کلاژن به‌عنوان مواد پر‌کننده استفاده می‌شد تا چین و چروک‌های عمقی پوست و جای جوشگاه‌ها را بپوشاند اما چون کلاژن منبع حیوانی داشت، بسیار حساسیت‌زا بود و ابتدا باید امتحان می‌شد و در صورتی که اثری از حساسیت دیده نمی‌شد از آن استفاده می‌کردند، اما امروزه دیگر از کلاژن به‌عنوان فیلر یا پر‌کننده استفاده نمی‌کنند. کلاژن تزریقی امروزه برای رفع چین و چروک استفاده می‌شود اما همانند کلاژن خوراکی نمی‌توان گفت این نوع کلاژن بعد از عبور از کبد و ورود به خون و شکسته شدن ساختارش باز هم همان تاثیر کلاژنی را دارد که در سلول‌های فیبروبلاست ساخته می‌شود.
کرم‌های حاوی کلاژن هم در از بین بردن چین و چروک‌ها تاثیری ندارند؟
کرم‌های حاوی کلاژن و الاستین شعار‌های تجاری‌ای بیش نیستند. مولکول‌های کلاژن بزرگ‌تر از آن هستند که بتوانند از روی پوست جذب شوند. این مولکول‌ها روی اپیدرم می‌مانند و با شستن پاک می‌شوند.
مصرف کلاژن به هر شکل عارضه‌ای دنبال ندارد؟
مصرف پودر کلاژن به‌خودی‌خود عارضه‌دار نیست و مشکلی ایجاد نمی‌کند؛ البته به شرطی که انواع استاندارد با مجوز بهداشتی را مصرف کنید. کلاژن تزریقی می‌تواند حساسیت ایجاد کند و باید در مصرف آن توجه بیشتری کرد.
بهترین شیوه تحریک کلاژن برای پیشگیری از پیری زودرس پوست چیست؟
در حال حاضر رادیوفرکوئنسی و لیزرهایی که به عمق پوست نفوذ می‌کنند، بهترین شیوه‌هایی هستند که به کلاژن‌سازی کمک می‌کنند. استفاده از نخ‌های لیفت صورت نیز روش دیگری است که می‌تواند وضعیت پوست بیمار را تا حدی بهبود ببخشد و چین و چروک‌ها را کم کند.
چطور کلاژن طبیعی پوست را برای مدت بیشتری حفظ کنیم؟
تمام راهکارهایی که به تحریک کلاژن کمک می‌کند، بدون همکاری شما به جایی نخواهد رسید. در نهایت سلول‌های بدن هستند که باید کلاژن‌سازی کنند و این موضوع در گرو اصلاح شیوه زندگی و تغذیه سالم است. مصرف 5 واحد میوه و سبزیجات در طول روز و 8 لیوان آب، مصرف منابع طبیعی و تازه و باکیفیت پروتئینی، چربی و قندها و استفاده از منابع اسید‌های چرب ضروری از جمله ماهی‌ها، حفظ پوست در برابر آلودگی و اشعه‌های مضر آفتاب و ورزش می‌تواند در حفظ و تحریک کلاژن‌سازی در بافت‌ها کمک‌کننده باشد.
